Binnenland

„Verjaardag Rembrandt gevierd met zijn gelijke"

AMSTERDAM (ANP) – „Rembrandt móest zijn vierhonderdste verjaardag vieren in gezelschap van zijn gelijke Caravaggio." Dat zegt directeur Ronald de Leeuw van het Rijksmuseum over de tentoonstelling Rembrandt Caravaggio, die vanaf vrijdag te zien is in het Van Gogh Museum in Amsterdam. Het Rijks is immers aan het verbouwen en heeft daarom samenwerking met ‘de buren’ gezocht.

22 February 2006 16:18Gewijzigd op 14 November 2020 03:29

Caravaggio is in Nederland bij niet zo’n heel groot publiek bekend, maar heeft volgens De Leeuw in het buitenland dezelfde sterstatus als Vermeer en de jarige zelf.Van de Italiaanse kunstenaar Michelangelo Merisi da Caravaggio (1571–1610) is sinds 1952 in Nederland geen werk meer te zien geweest. Nu wordt zijn werk in het Van Gogh gecombineerd met dat van Rembrandt. Daar is alle reden voor, aldus De Leeuw: „Ze worden altijd met elkaar vergeleken, in collegezalen bijvoorbeeld. Maar in de musea van de wereld hangen ze altijd gescheiden, ieder omringd door zijn landgenoten. Toch zijn ze vergelijkbaar in hun toepassing van licht en donker, hun realisme en psychologisch inzicht en de verhalende wijze waarop ze grote gebeurtenissen van de mensheid weergeven." Ze hebben ook verscheidene malen dezelfde thema’s gekozen.

Beiden werden ook bekritiseerd door de keuze van ‘alledaagse’ modellen, iets waardoor vooral de figuren op Rembrandts schilderijen tot op dit moment ieder ogenblik tot de toeschouwer lijken te gaan spreken.

Rembrandt heette de Caravaggio van het noorden, Caravaggio de Rembrandt van het zuiden. Verschil tussen noord en zuid zat hem onder meer in de opdrachtgevers: waar de protestantse Rembrandt goed gesitueerden van alle gezindten bediende, werkte Caravaggio vooral in opdracht van de rooms–katholieke kerk.

Rembrandt zag volgens de overlevering in zijn hele leven geen enkel schilderij van Caravaggio, maar leerde over hem van zijn docent Pieter Lastman en dankzij enkele caravaggisten, onder wie Van Honthorst. Van de Nederlandse caravaggisten zijn in het Van Gogh ook enkele werken te zien.

John Leighton, scheidend directeur van het Van Goghmuseum, is dolblij met de expositie in zijn huis. „Het is een theatrale confrontatie met een grote hoeveelheid drama." Het resultaat van de overeenkomsten en de verschillen tussen de meesters is volgens hem meer dan de som: „De magie die schilderkunst heeft om ons eeuwen later nog te raken."

De tentoonstelling is mogelijk dankzij tal van bruiklenen. Zo is Amor vincit omnia uit Berlijn en De bekering van Maria Magdalena van Caravaggio uit Detroit gekomen. Van Rembrandt zijn onder meer Het offer van Isaac uit Sint–Petersburg en Twee disputerende oude mannen uit Melbourne te zien. Dit laatste is voor de eerste keer uitgeleend.

Rembrandt–Caravaggio is van 24 februari tot en met 18 juni te zien (entree 20 euro, met Museumjaarkaart 10 euro). Tegelijk is er een prentenpresentatie Van Gogh en Rembrandt. Van Gogh bewonderde Rembrandt zeer.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer