Pennsylvania Avenue 1600 is het adres van de ambtswoning van de Amerikaanse president, beter bekend als het Witte Huis. Op nummer 20 van Constitution Avenue vindt men het hoofdgebouw van de Federal Reserve (Fed). Dat wil zeggen de afdeling Washington van de Fed, want het Fedsysteem bestaat in feite uit de Fed in Washington plus twaalf regionale Federal Reserve banken elders in de VS.De Fed wordt geregeerd door een Raad van Gouverneurs waarvan de zeven leden worden benoemd door de president. De meest openbare activiteit van de centrale bank is de periodieke beslissing over verlaging of verhoging van de basisrente (federal funds rate).

Heeft de voorzitter van de Federal Reserve -vanaf vandaag is dat de 52-jarige Ben Bernanke- evenveel invloed als president Bush? „De Fed heeft veel invloed, maar de centrale bank, of beter gezegd ons centrale banksysteem, blijft in feite een regulerend instituut. De president is de sleutelfiguur voor wat het Amerikaanse beleid betreft, economisch, politiek, militair, noem maar op, en zijn functie is daarom veel en veel invloedrijker dan die van de Fedvoorzitter”, aldus economisch analist Robert Litan van het Brookings Research Instituut in Washington.

Litan wijst erop dat Ben Bernanke bij zijn aantreden een andere wereld aantreft dan Alan Greenspan 18 jaar geleden toen hij begon als Fedvoorzitter. „De Federal Reserve zet vaak wereldwijd de toon, maar de invloed van Washington op die wereld is in de afgelopen jaren afgenomen”, meent Litan.

Hij wijst op het toegenomen belang van internationale financiële markten, op de grote geldstromen rond de wereld waar centrale banken weinig invloed op hebben en op Amerika’s schuldenlast waardoor Washington in toenemende mate afhankelijk is van medewerking van Washingtons grootste crediteuren in onder meer Azië.

In tegenstelling tot Greenspan is Bernanke voorstander van het vaststellen van een inflation target, oftewel een marge waar de inflatie binnen moet blijven. In een artikel noemde hij twee jaar geleden een marge van één tot twee procent. „Er zijn andere centrale banken die dat ook doen, maar het beperkt de manoeuvreerruimte van de centrale bank, dat is een bezwaar. Als de bank bovendien afwijkt van de vastgestelde norm, zal de buitenwereld al gauw denken dat het beleid van de Federal Reserve scheef loopt of dat er een crisis op handen is die de centrale bank over het hoofd groeit”, meent Lawrence Summers, minister van Financiën in het laatste jaar van de regering Clinton. Hij ziet weinig in het plan van Bernanke.

Washington is eraan gewend om ongeveer alle economische problemen te toetsen aan de mening van Alan Greenspan die tweemaal per jaar voor het Congres verschijnt. „Wij worden de komende jaren echter geconfronteerd met problemen waar de Federal Reserve weinig aan kan doen”, aldus Robert Barro, hoogleraar economie aan de Harvard Universiteit in Cambridge (Massachusetts). Barro wijst op Washingtons stijgende schuldenlast, het groeiende financieringstekort, het toenemende handelstekort en de naderende dubbelcrisis voor wat betreft de ziektekostenverzekering en social security (Amerika’s AOW-systeem).

„Dit zijn beleidskwesties die men niet kan afschuiven op de Federal Reserve. Hier moeten forse knopen worden doorgehakt en dat is iets wat men in politiek Washington niet graag doet. Dat geldt voor beide grote partijen. Bernanke doet er goed aan om zich hier buiten de discussies te houden en geen commentaar of advies te geven zoals Greenspan zo makkelijk deed. Laat Bernanke doen wat hij moet doen en dat is voornamelijk bijsturen. Sturen moet de politiek zelf doen; dat mag men niet van de Federal Reserve verwachten”, besluit Barro.