Mensenrechtengroepen tegen intifadawet
Israëlische mensenrechtenorganisaties tekenen protest aan tegen een wetsvoorstel dat het de Palestijnen vrijwel onmogelijk moet maken compensatie te ontvangen voor verwondingen die ze buiten hun schuld opgelopen hebben tijdens de eerste intifada (van 1987 tot 1993). Woensdag keurde het wetscomité van de Knesset het voorstel goed.
Het plenum van het parlement moet nog over de ’intifadawet’ stemmen. De staat is onder de huidige wetgeving niet verplicht schadevergoeding te geven als Palestijnen verwondingen oplopen als een soldaat zichzelf verdedigt, aldus een gezamenlijke verklaring van de vier mensenrechtenorganisaties. De nieuwe wet zou echter bedoeld zijn om personen de kans op compensatie vrijwel te ontzeggen als het leger fouten maakt. Dat doen de opstellers van de wet door het begrip ”oorlogsactie” uit te breiden tot routinematige handelingen van soldaten en de bewijslast voor de Palestijnen aanzienlijk te verzwaren.
De inbreuk op mensenrechten is tweevoudig als de wet wordt aangenomen, aldus een verklaring van de organisaties. „In de eerste plaats wordt aan personen die onwettig worden verwond de compensatie ontzegd die nodig is om ze tot hun vroegere toestand te doen herstellen, voorzover dat mogelijk is. In de tweede plaats annuleert het wetsvoorstel volkomen de basisrechten op integriteit van lichaam, leven, vrijheid en bezit.” De vier mensenrechtenorganisaties zijn B’Tselem, de Associatie voor burgerrechten in Israël, het Centrum voor de verdediging van het individu Hamoled en de Artsen voor de mensenrechten.
Als de Knesset het voorstel accepteert kunnen bijvoorbeeld Palestijnen geen compensatie meer krijgen als hun huis wordt beschadigd bij het verrichten van arrestaties of als ze verwondingen oplopen bij wegversperringen of bij ondervragingen. „Door de wet op een dergelijke manier te formuleren negeren de opstellers de plicht van soldaten om voorzichtigheid in acht te nemen tegenover de burgerbevolking in bezet gebied”, aldus de verklaring.
De minister van Justitie, Meir Sheetrit van de Likudpartij, vindt het „absurd” dat de staat op het ogenblik herstelbetalingen moet doen aan de Palestijnen. Het blad Ha’aretz schreef woensdag dat de staat tot nu toe 320 miljoen Israëlische sjekel (ruim 70 miljoen euro) heeft uitbetaald aan de slachtoffers van de eerste intifada. Vertegenwoordigers van het ministerie van Defensie zeiden dat er 6500 schadeclaims tegen de staat zijn ingediend. Daarvan hebben er 3600 betrekking op lichamelijke verwondingen en de rest op schade aan bezit; 4800 van de gevallen zijn afgehandeld.
Met betrekking tot verwondingen of schade die ontstaan zijn tijdens de tweede intifada (die eind september 2000 begon) zijn 730 schadeclaims ingediend. Sheetrit wil dat er een wet komt die het de Palestijnse slachtoffers van de huidige intifada helemaal onmogelijk maakt vergoedingen te ontvangen.