De deelname aan commanditaire vennootschappen is sterk gestegen sinds de sluipende beurskrach aan het begin van dit millennium. Duizenden vermogende particulieren steken de laatste jaren gezamenlijk hun geld in de bouw van nieuwe schepen en grote kantoor- en winkelpanden. De overheid heeft hiervoor fiscaalvriendelijke regelingen opgesteld, waardoor het rendement gunstig kan uitpakken.Kan, want tot grote schrik van voormalige advocaat ondernemingsrecht Lantsheer nemen steeds meer mensen deel die geen verstand hebben van de soms ingewikkelde vastgoedmarkt of de scheepvaartwereld. Bovendien worden de gepresenteerde rendementen van vaak 15 procent of meer volgens hem lang niet altijd gehaald.

Er zijn de nodige valkuilen. „In de praktijk heb ik gezien hoe deelnemers aan cv’s te maken krijgen met belangenverstrengeling van de zijde van de beheerder”, zegt de Amsterdammer. Zo blijkt een onroerendgoedobject van een gelieerde partij te zijn gekocht, aan een gelieerde partij te worden verhuurd, of is het bijvoorbeeld de reder zelf die aan het einde van de looptijd van de cv het schip koopt tegen een te lage prijs. De belegger staat dan met lege handen.

Lantsheer staat niet alleen, want recent betoogde ook de oprichter van makelaardij DTZ Zadelhoff, Cor van Zadelhoff, dat de Autoriteit Financiële Markten (AFM) meer toezicht moet houden op de talloze vastgoed-cv’s. Vorig jaar liet de AFM zich in een rapport licht kritisch uit over de wildgroei aan cv’s.

Lantsheer windt er geen doekjes om: „In feite is het voor een gemiddelde particulier onverstandig om aan de cv deel te nemen.” Volgens hem staan de beleggers machteloos. „Tijdens vergaderingen wordt bij volmacht aan de beheerder besloten, meestal komt maar 10 of 20 procent van de over het hele land verspreide participanten opdagen. Altijd is er sprake van een enorme achterstand in kennis. Ook de vaste looptijd is een probleem. Je weet nooit precies of de deelname op een gunstig moment afloopt, terwijl het eindrendement afhankelijk is van de marktsituatie op dat moment. Er is geen spreiding van het risico. Als een huurcontract van een pand afloopt of de huurder failliet gaat, zit de cv aan het einde van de looptijd met een leeg pand. Ten slotte is ook de verhandelbaarheid van de participatie lastig.”

Wat kan uw stichting daaraan doen?
„Wij kunnen tegen geringe kosten per vennoot de gewenste expertise en vertegenwoordiging bieden. In de praktijk zal daar tegen het einde van de looptijd van een cv de meeste behoefte aan zijn. Aandeelhouders van beursgenoteerde ondernemingen kunnen zich al jaren aansluiten bij de Vereniging van Effectenbezitters. Cv-beleggers kunnen nu bij ons terecht.”

Hoe gaat uw stichting concreet te werk?
„We bieden secretariële ondersteuning, hebben onze adviseurs, taxateurs en kunnen eventuele alternatieve biedingen verzorgen. We kunnen participanten verenigen en een blok in de vergadering vormen. In het slechtste geval kun je zelfs door de stemming te bepalen in een vergadering het beheer overnemen.”

Ook uw stichting werkt niet voor niets. Wat zijn de kosten?
„Gemiddeld bedragen die tussen de 50 en de 100 euro per participant. Daarnaast spreken we af dat we een stukje krijgen van de meeropbrengst die we bereiken. No cure, no pay. Dat doet geen pijn.”

Hoe staat het met de belangstelling?
„De interesse is groot. Er hebben zich al participanten van vijftien tot twintig cv’s bij ons gemeld. De markt is enorm. In Nederlandse vastgoed-cv’s was door particulieren eind 2004 circa 2,6 miljard euro aan risicodragend vermogen belegd. De AFM schat dat er circa 30.000 tot 60.000 Nederlandse beleggers zijn in vastgoed-cv’s. Daarnaast is sinds 1995 in Nederland naar schatting ongeveer 2 miljard euro aan risicodragend vermogen belegd in scheepvaart-cv’s.”

Aan het begin van het gesprek zei u dat het beter is wanneer particulieren wegblijven uit de cv’s. Als dat advies wordt opgevolgd, is de stichting toch overbodig?
Hij lacht. „Ik denk niet dat het zo werkt. Mocht dat wel het geval zijn, dan ga ik iets anders doen.”