Om één uur precies moet-ie komen. Buiten de hekken van het vliegveld staat een groep van zeker honderd mensen te wachten. Auto’s zijn schots en scheef geparkeerd.Is het zo bijzonder, een straaljager? „Wel hier in Lelystad”, zegt Koos Borger (44). Hij heeft zijn auto in de berm geparkeerd. „Dit is een vliegveld waar je altijd alleen van die propellertoestelletjes ziet.”

Om halftwee lijkt het er dan toch van te komen. Gierend scheert een vliegtuig met een grote driehoekige vleugel over. Tientallen vliegtuigspotters houden hun camera in de aanslag. De Viggen vliegt nog een paar rondjes boven het vliegveld en landt dan sierlijk voor de allerlaatste keer.

„Een onverwachte verrassing”, noemt Aviodromewoordvoerder Peter van de Noort de Zweedse geste. „Eind vorig jaar kregen we het toestel aangeboden. Het is een typisch vliegtuig uit de Koude Oorlog. Ooit streed het met de F-16 voor de opvolging van de F-104 Starfighter in Nederland.”

Voor de Zweedse luchtmachtvlieger kapitein Niklas Sandström is de vlucht dubbel gedenkwaardig. „Het was de laatste keer dat dit toestel vloog én het was mijn laatste vlucht in een Viggen. Over twee maanden stap ik over op een ander toestel, ook een Saab: de Gripen.” De piloot vloog ruim twaalf jaar op de Viggen.

Zweedse kwaliteit
Sandström neemt met weemoed afscheid. „Dit toestel is gebouwd om onder ruige omstandigheden te vliegen. Binnen 400 meter opstijgen van een landweggetje, landen op een grasveld: het kan er allemaal mee.” Lachend: „Zweedse kwaliteit.”

De Viggen krijgt bij Aviodrome een plaats bij andere vliegtuigen uit de periode van de Koude Oorlog.

De kans dat het toestel ooit nog zal vliegen is volgens een woordvoerder van het museum „zeer gering.” De kosten daarvan zijn te hoog en bovendien zijn de veiligheidsregels streng. „Het is hier nog jaren te bekijken, maar dan op de grond.”