Op veel punten volgt Groot-Brittannië het liberale Nederlandse voorbeeld. Twee weken geleden feliciteerde premier Tony Blair de eerste homoseksuele paren die hun samenlevingscontract officieel lieten vastleggen (hoewel de regering een jaar eerder bij de behandeling van de Civil Partnerschip Act nog had beweerd dat ze met deze wet geen homohuwelijk wilde invoeren).Enige tijd geleden leek het er nog op dat de Britten ook op het punt van bordeelwetgeving de Hollandse toer op zouden gaan, maar de regering heeft inmiddels rechtsomkeert gemaakt. In de zomer van 2004 sprak de regering in een rapport in de richting van een vergunningenstelsel voor gecontroleerde tippelzones met toezicht van politie en gezondheidswerkers. Parallel daaraan zouden de straffen voor het uitbaten van vrouwen omhoog gaan. Kortom, een variant op het Nederlandse model.

Wie schetste daarom de verbazing toen vorige week de staatssecretaris voor Binnenlandse Zaken, Fiona Mactaggart, totaal ander beleid aankondigde? Zowel prostituees als klanten gaan in het vervolg op de bon. Gedoogzones komen op de lange baan. Ook schaduwbordelen, die borden van sauna’s en massagesalons op de voorgevel hebben, worden ontmanteld.

En prostituanten komen er ook niet met een gewone boete van af. Als ze niet uitkijken, raken ze hun rijbewijs kwijt en worden ze zelfs met naam en toenaam genoemd in de lokale krant, aldus de minister in een interview. Dit laatste lijkt haast op grootspraak, omdat zoiets natuurlijk leidt tot schadeclaims van boze burgers.

Een compleet verbod op prostitutie zit er niet in. Welke ruimte er precies overblijft, moet later deze maand blijken als de details van de regeringsplannen bekend worden.

Officiële schattingen wijzen uit dat in Groot-Brittannië 80.000 vrouwen betrokken zijn bij de prostitutie, onder wie 5000 kinderen. Alleen in de hoofdstad Londen worden volgens sociale organisaties al 1000 kinderen, vanaf elf jaar, gedwongen tot betaalde seks. Meer dan 90 procent van de Britse prostituees gebruikt drugs.

Het nieuwe beleid maakt deel uit van een groter plan tegen mensenhandel en misbruik van vrouwen. Elk jaar worden er duizenden vrouwen verhandeld naar de Britse eilanden om daar gedwongen als prostituee te werken. Beleidsmakers spreken al over de „21e-eeuwse slavernij.” Slavische slavinnen zijn al ’te koop’ voor 2000 euro.

Omdat de meeste ’handelswaar’ uit Oost-Europa komt, zoekt Londen samenwerking met regeringen daar. In Groot-Brittannië zelf richt men zich onder meer op bewustwording onder transportmedewerkers, om mensenhandel beter te herkennen. Juist vorige maand werden er nog vijf Albanese handelaars gearresteerd.

Staatssecretaris Mactaggart ergert zich aan de visie dat prostitutie normale arbeid is. „De gedachte dat prostitutie het oudste beroep ter wereld zou zijn en dat we er niets tegen kunnen doen, verdraag ik niet. Prostitutie verwoest gemeenschappen. Mannen die ervoor kiezen prostituees te gebruiken, ondersteunen indirect drugshandel en vrouwenmisbruik.”

Ze verklaart de omslag in het regeringsbeleid uit het feit dat beleidsmakers de prostitutie wat uit het oog hadden verloren. „Ik wil ervoor zorgen dat ons beleid tegen mensenhandel wordt vergezeld van een strategie tegen prostitutie die vrouwen helpt uit de prostitutie te komen.”

Om vrouwen op dit punt daadwerkelijk iets te bieden, zet de lokale politie opvanghuizen op, waar vrouwen uit de handen van hun pooiers kunnen blijven. „Er moet gewoon iets worden gedaan om het aantal mensen in de prostitutie terug te brengen. Het is ook een vorm van kindermishandeling. De meeste prostituees zijn begonnen op de leeftijd van 13 of 14 jaar.”

Enkele grote steden waren al vooruitgelopen op een liberaler bordeelbeleid en bereidden al ”red light districts” voor. Al deze plannen kunnen straks in de ijskast. Raadslid Flo Clucas uit Liverpool had de afgelopen tijd veel energie gestoken in een proefproject. „Dit harde optreden en deze nultolerantie baren ons zorgen, omdat dit het leven voor de prostituees alleen maar gevaarlijker maakt.”

Bewonersorganisaties in Liverpool reageren echter opgetogen en noemen de plannen „fantastisch nieuws.”

Belangenorganisaties van prostituees wijzen ook op de risico’s voor de vrouwen in kwestie. Carrie Mitchell van de English Collective of Prostitutes zei: „Dit plan gaat in tegen alle bewijs dat criminalisering en heldhaftig optreden sekswerkers kwetsbaarder maken voor verkrachting, ander geweld en zelfs moord. In Zweden heeft het verbod op het betalen voor seks een vernietigend effect op deze vrouwen gehad.”