Dat Kuyper (1837-1920) een bijzonder groot en veelzijdig man was, zal vriend noch vijand durven ontkennen. De theoloog, politicus, staatsman, journalist en publicist wordt geroemd en gesmaad, vereerd en verguisd, maar presteerde haast ongelooflijk veel. Hij stond aan het roer van het kabinet-Kuyper (1901-1905), richtte de Antirevolutionaire Partij (ARP) op (1879), stichtte de Vrije Universiteit (1880) en stond aan de wieg van de Doleantie (1886) en daarmee van de Gereformeerde Kerken (1892).„Hij is een gigantische werker en vechter geweest”, vat Jac. Hogeweg uit Dordrecht bondig samen. Hogeweg, die eerder verslavingscentrum De Hoop oprichtte, is voorzitter van de eerder deze maand opgerichte Stichting Monument Abraham Kuyper. „Onbegrijpelijk”, vindt Hogeweg het feit dat Maassluis tot vandaag de dag niet over een standbeeld van de grote denker beschikt. „Er staat een borstbeeld van Kuyper in de Vrije Universiteit, en ik meen ook een in de Tweede Kamer. Maar 85 jaar na het overlijden van Kuyper is er in het openbaar nog steeds geen beeld te vinden.”

Provinciaaltjes
Als het aan de meerderheid van de gemeenteraad van Maassluis ligt, komt dat beeld er ook niet. Althans, zo lagen de kaarten begin dit jaar. PvdA, VVD en de Verenigde Seniorenpartijen stemden tegen de plannen voor het beeld, omdat ze het voorbereidingskrediet van 7500 euro te hoog vonden en omdat ze twijfelden aan de betekenis van Kuyper voor Maassluis. Dat provinciaaltjes zodoende een standbeeld kunnen tegenhouden van iemand die veel groter was dan alleen Maassluis wil er bij Hogeweg nog steeds niet in. Een „zeer bekrompen standpunt”, noemt hij de opstelling van PvdA en VVD. „Kuyper was in heel Europa bekend.”

Steun kwam daarentegen uit onverwachte hoek: D66 is een groot voorstander van de komst van een stenen Kuyper naar Maassluis. Sterker nog: de toch bepaald niet als christelijk geïnspireerd bekendstaande partij nam eind 2003 het initiatief voor een motie in de gemeenteraad van Maassluis. De strekking: realiseer zo snel mogelijk een monument voor Abraham Kuyper. De ChristenUnie ondertekende de motie ook. Beide partijen vonden ook het CDA achter zich, evenals Maassluis Belang. Maar de vier partijen vormen nog steeds geen meerderheid.

Kleine luyden
„Ach ja”, verzucht Hogeweg thuis in zijn bibliotheek, waar de werken van en over Kuyper een plank van respectabele afmeting weten te vullen. „Pas waren hier nog een paar meisjes uit de Verenigde Staten. Ze vroegen naar Kuyper! Ik ben in Zuid-Afrika geweest, in Korea: ze vragen naar Kuyper! Die mensen zijn ontsteld als ze horen dat er in Nederland zo weinig aandacht is voor hem. Als je de Bijbel leest, zul je het weten, zeg ik hun dan. Jezus heeft Zelf gezegd dat een profeet niet geëerd wordt in zijn eigen land.”

”De man van de kleine luyden” zou het prachtig gevonden hebben als er een standbeeld van hem kwam, denkt Hogeweg. De oud-ARP’er pakt een herdenkingsboek van De Hoop en wijst op een foto van hemzelf. „Prachtig toch? Moet je luisteren, ik heb geen standbeeld, maar ik zou het práchtig vinden als ik er een kreeg! Ik heb twintig jaar in de politiek gezeten, en iedereen die zegt dat hij géén standbeeld zou willen hebben, liegt.”

Stalin en Lenin
Intussen zijn de voorbereidingen voor het standbeeld al in volle gang, verzekert Hogeweg. Politieke tegenwind of niet: het beeld komt er. De eer is gegund aan een Roemeen en een Hongaar. „Bij hen zit de techniek van gelijkende beelden maken er nog in”, denkt Hogeweg. „Ze moesten altijd beelden maken van Stalin en Lenin. In Nederland gaat men veel minder letterlijk te werk.”

De totale kosten van het beeld van Kuyper -„van top tot teen”- bedragen 40.000 euro. Hogeweg zoekt nog naarstig naar sponsors, maar dat weerhoudt hem niet van enige voortvarendheid. Eind volgend jaar moet het beeld klaar zijn. „Liefst zetten we hem dan neer in het centrum van Maassluis. Maar als de raad niet wil, hebben we altijd nog privégrond.” Hogeweg schudt nog eens zijn hoofd over zo veel onbegrip. „In Zwolle vind je Thorbecke, in Rotterdam staan beelden van Erasmus en Pim Fortuyn, en in Maassluis zou dan geen standbeeld kunnen komen van Kuyper?”