De grootste regeringspartij CDA gaf donderdag na afloop van het kabinetsberaad over Afghanistan aan dat de uitzending alleen mogelijk is als twee derde van de Kamer de missie steunt. GroenLinks, SP, LPF en regeringspartij D66 zijn echter tegen. De VVD neigt naar voorstemmen. De SGP staat welwillend tegenover de missie. De ChristenUnie bezint zich nog op de uitzending.De steun van de PvdA is noodzakelijk om de vereiste tweederdemeerderheid te bereiken. De kans daarop is echter klein, waardoor het nog lang niet zeker is dat er medio volgend jaar daadwerkelijk troepen naar Afghanistan zullen worden gestuurd.

Het kabinet is het donderdag in elk geval intern eens geworden over de uitzending. Na vier kabinetsvergaderingen zijn alle bewindslieden, ook die van D66, voor het sturen van 1200 tot 1400 militairen gedurende twee jaar naar Uruzgan. Die moeten daar de stabiliteit vergroten, goed bestuur bevorderen en werken aan de wederopbouw, aldus premier Balkenende.

In een brief aan de Kamer schrijven de bewindslieden Bot van Buitenlandse Zaken, Kamp van Defensie en Van Ardenne van Ontwikkelingssamenwerking dat de missie noodzakelijk is. Als er geen militairen heengaan, wordt Uruzgan -ruim twee derde van het oppervlak van Nederland- opnieuw „een vrijplaats voor terreurgroepen.” Het is een gevaarlijk gebied. De Taliban hebben er een grote vrijheid van handelen. De missie kent daarom „reële militaire risico’s.” De Nederlandse militairen zullen er geen jacht maken op terroristen, maar wel vechten als dat nodig is, aldus Kamp. Het kabinet sluit slachtoffers onder de Nederlandse militairen niet uit.

De krijgsmacht heeft inmiddels echter zo veel ervaring opgedaan met gevaarlijke missies dat de inzet verantwoord is, meent het kabinet. Verder zijn er goede afspraken gemaakt met bondgenoten over bijstand. De militairen zijn bovendien goed bewapend, uitgerust met pantservoertuigen en worden ondersteund door Apachegevechtshelikopters en F-16-jachtvliegtuigen.

Balkenende bestreed dat het kabinet is gezwicht onder druk van de NAVO. „Dit voorstel doen wij uit eigen overtuiging. We hebben altijd gezegd dat het parlement de operatie moet goedkeuren.”

Het kabinet heeft nog geen definitief besluit over de missie genomen omdat de uitzending „gevoelig” ligt in de Tweede Kamer, lichtte Balkenende donderdag toe. Regeringspartij D66 is tegen, CDA en VVD nog niet voor en de grootste oppositiepartij PvdA twijfelt. „Wij hebben nu aangegeven wat wij willen”, aldus Balkenende. De Kamer mag er nu haar zegje over doen. Afhankelijk van de wensen van de Kamer kan de missie op onderdelen nog worden aangepast. Als er uiteindelijk onvoldoende draagvlak is, zal het kabinet besluiten de missie af te blazen.

In de Kamer en onder militaire vakbonden is felle kritiek geuit op het uitblijven van een definitief kabinetsbesluit. PvdA’er Koenders verwijt het kabinet „een totaal onvermogen om te regeren. De Kamer kan toch moeilijk debatteren over een besluit dat niet bestaat.” Na hoorzittingen in januari voert de Kamer op 2 februari het einddebat over de missie.