Dat zei prof. dr. A. Baars, hoogleraar aan de Theologische Universiteit Apeldoorn van de Christelijke Gereformeerde Kerken, donderdagavond tijdens een bijeenkomst van de Stichting Reformatorisch Appèl (SRA) in Hardinxveld-Giessendam. Hij sprak voor een afgeladen zaal - de laatste jongeren kregen op het podium een plaats. Gezien de stortvloed aan vragen houdt het onderwerp, ”Psyche, karakter en geloofsbeleving”, jongeren bezig.Prof. Baars stelde dat de psychologie heeft doen inzien dat lichaam, ziel en geest niet van elkaar los te maken zijn. Maar ook in de Bijbel is dit al te zien. Hij noemde de Psalmen 116 en 32, waar het zich schuldig voelen en het er lichamelijk slecht aan toe zijn, samengaan. In Filippensen 4:7 spreekt Paulus over gevoelens van vreugde die hem overstelpen: „De vrede Gods, die alle verstand te boven gaat.”

Veel geestelijke vragen hebben een psychische kant, aldus prof. Baars. Dat kan ernstige vormen aannemen. „Soms denken mensen dat ze de zonde tegen de Heilige Geest hebben begaan en gaat die aanvechting gepaard met dwanggedachten. Ze zijn dan onbereikbaar voor een uiteenzetting. Het gebed kan soms rust geven. Zulke dwanggedachten kunnen in sommige gevallen door een psychiater worden behandeld. Dan zijn nog niet alle problemen opgelost, maar we mogen de medicijnmeesters in de psyche gebruiken voor leniging van de geestelijke nood.”

Het kan gevaarlijk zijn als mensen een eenzijdig godsbeeld hebben, stelde de hoogleraar. „Als mensen alleen maar willen weten van Gods liefde, kan dat vreselijke gevolgen hebben. Ze kunnen met een ingebeelde hemel verloren gaan. God is een rechtvaardige Rechter, de Heere is een wreker. Jezus onderging Gods toorn. In de preken van Jonathan Edwards tijdens de grote opwekking in Amerika werd Gods toorn niet verzwegen.”

Ernst
Het tegengestelde, dat mensen God alleen maar kennen als een toornend Rechter, komt ook voor, aldus prof. Baars. Hoe moet het dan wel? Volgens de Apeldoornse hoogleraar dient het spreken over Gods toorn met ernst en met soberheid te gebeuren, wat betekent dat we niet moeten willen inwerken op gevoelens of mensen angst aanjagen of een wettische geest bevorderen.

Bij de toorn van God hoort altijd de oproep tot bekering, zei prof. Baars. „Ezechiël spreekt erover dat God geen lust heeft in de dood van de zondaar, maar daarin, dat hij zich bekeert en leeft. Als de Bijbel spreekt over de toorn van God, dan is het altijd in het kader van het Evangelie. Spreken over Gods toorn moet de mensen drijven tot het geloof.”

Iemands karakter kan veranderen door het geloof, stelde de hoogleraar. Hij sprak over de vruchten van het geloof, die in Galaten 5 worden genoemd. „Karaktereigenschappen worden door de Heilige Geest gereinigd, geheiligd en vernieuwd. Het trotse eigen ik is gebroken door de liefde van God die is uitgestort in het hart. Wie eerst een klein beetje geduldig was, krijgt een ander soort geduld.”

Karakter
Mensen moeten volgens prof. Baars niet zeggen: „Ik ben nu eenmaal zo”, als ze verkeerde dingen doen. Mensen kunnen roddelen, ze kunnen te fel zijn of te slap, te vredelievend of te strijdbaar. „Als God ons in het hart grijpt, wijst hij ook de zonden van ons karakter aan.”

Hij zei geen middel te hebben voor alle kwalen. „Niet alles wordt opgelost. We moeten af van de uit Amerika overgewaaide mythe van deze tijd dat er vanuit de Bijbel voor alle problemen heling is te vinden. Er kunnen wel dingen veranderen door de macht van Jezus, maar het is onjuist om te stellen dat alle kwalen door het geloof kunnen genezen.”