In het artikel over energiezuinig bouwen dinsdag op deze pagina stelt ir. Ten Bolscher dat in verband met de stijgende energieprijs zo snel mogelijk wettelijk geregeld moet worden dat nieuwbouwwoningen energiezuiniger moeten zijn.Dat de energieprijs momenteel stijgt zal menigeen wel opgevallen zijn. De conclusie die Ten Bolscher eraan verbindt is daarbij een minder voor de hand liggende redenatie. Juist de stijgende prijs kan mensen reeds prikkelen om bewust te investeren in energiezuinige maatregelen. Wanneer mensen financieel geprikkeld worden, zijn wettelijke regelingen overbodig.

Een pas op de plaats bij de aanscherping van de energie-eisen voor woningen is op zijn plaats. De realiteit wordt te weinig onder ogen gezien. Sinds de invoering van energieprestatie-eis is een enorme slag gemaakt wat betreft energiebesparing. Het is een illusie dat er op korte termijn nog zo’n slag gemaakt kan worden.

Bouwkundig zijn woningen op het gebied van energiebesparing uitontwikkeld. Verdergaande energiebesparing betekent dat installatietechnische maatregelen getroffen moeten worden. Het omgaan met en het onderhoud van deze installaties hapert dikwijls in de woningbouw. Met als gevolg een slecht binnenklimaat en doorbreking van het energetisch concept.

De woonkwaliteit neemt toe, stelt Ten Bolscher. Dit is een drogredenatie en getuigt van weinig feeling met de doelgroep. Partijen die te doen hebben met de eindgebruiker (de bewoner) beweren juist het tegendeel. Woningbouwverenigingen worden overspoeld met klachten. Leden van de Vereniging Eigen Huis (VEH) melden zich regelmatig met klachten, met name over (volledige) mechanische ventilatie. Velen zetten bijvoorbeeld het gebalanceerde ventilatiesysteem uit en zetten het raam open. Dit geeft aan dat we doorschieten.

Ook zal het menigeen opgevallen zijn dat de laatste jaren energieverslindende mobiele airco’s voor woningen als zoete broodjes over de toonbank gaan. De reden daartoe is de oververhitting van woningen.

Niet neutraal
Het succes van de energiebesparing staat of valt met het gedrag van de bewoners. Hier is echter juist geen onderzoek naar gedaan.

Ten Bolscher onderbouwt zijn redenatie met de argumenten dat alles budgetneutraal gerealiseerd kan worden en dat de woonkwaliteit toeneemt. Op deze argumenten is veel af te dingen. In de beredenering van budgetneutrale realisatie neemt Ten Bolscher wel de kosten mee voor hypotheek en afschrijving, maar lezen we niets over de onderhoudskosten.

Een tweede aspect is dat een aanscherping van de energieprestatiecoëfficient (EPC) een theoretisch model is. Ten Bolscher zal beamen dat de werkelijke energiebesparing niet zozeer samenhangt met de berekende EPC.

Energiebesparing op zich juichen ik toe. Op dit moment lenen andere sectoren zich hier beter voor. In kantoren en industrie realiseren we in Nederland regelmatig plannen die ver onder de norm liggen.

Ook liggen er enorme mogelijkheden in de bestaande woningvoorraad. Met hetzelfde geld is daar een dubbel rendement te halen.

Verder pleit ik voor een meer vrijwillig systeem. In de elektronica- en automarkt kan de consument kiezen uit verschillende energielabels. Zo’n systeem kan ook uitgedacht worden voor een woning.

De auteur is architect bij Architectenbureau Huls in Staphorst.