„Hier gaan de gordijnen dicht”
Marek doet een cursus Nederlands, maar aan een spannender zin dan „dat klopt” waagt hij zich vooralsnog niet. In het Duits laat hij weten dat in het Nederlandse volkslied iets over Duits bloed staat. De jonge Pool pikte dat op in het voetbalstadion, bij Ajax. „Veel mensen maken ervan: geen Duits bloed. Want ze houden niet van Duitsers.”
Belangstelling voor historie is voor iemand met een graad in de geschiedenis niet vreemd. Dat zo iemand de kost verdient met het inpakken van planten is opmerkelijker. „Mijn studie was mijn hobby, bij de keuze ervan heb ik me niet afgevraagd of ik ermee aan de slag zou kunnen. Dat is een grote fout geweest.” Na een paar baantjes, onder meer in een museum in Katowice, stond hij op straat. In Polen maakt hij weinig kans meer.Via zijn broer en het Nederlandse uitzendbureau OTTO kon hij ruim 1100 kilometer van zijn woonplaats Zarki aan de slag. „Dat is nu vier jaar geleden. Mijn vrouw en ons dochtertje van 5 jaar zie ik om de drie maanden een paar weken.” Marek beschouwt het gastarbeiderschap als een investering in de toekomst. Een deel van het salaris -bij 40 uur zo’n 1200 euro per maand, Marek werkt vaak meer- zet hij op een spaarrekening.
De cursus Nederlands -elke donderdagavond- moet hem voorbereiden op een baan in Polen, als intermediair voor Nederlandse bedrijven. „Ik hoop dat ik over één of twee jaar zover ben dat ik aan de slag kan in mijn geboorteland. Steeds meer Nederlanders doen zaken met Polen. Dat is gunstig voor mij.”
Op dit moment werkt hij duidelijk beneden zijn niveau. „Dat is geen probleem. Ik wil aanpakken. De motivatie voor een baan is belangrijker. En ik heb een doel dat verder weg ligt. Dat houd ik in het oog.” Hij mist zijn gezin, zijn familie. „Ik moet veel compromissen sluiten, heb vaak heimwee.” Ongeveer twee keer per week is er telefonisch contact. Mailverkeer is mogelijk vanaf het bungalowpark in Arcen waar Marec met tientallen landgenoten woont, maar dat is geen optie. „Mijn familie heeft geen computer.”
In zijn vrije tijd fietst Marek veel. En hij leest alles wat los en vast zit, beweert de Poolse parkmanager. „Als het maar Pools is.” Wassen kan de planteninpakker inmiddels ook. Zelfs strijken gaat hem niet slecht af. Koken heeft niet zijn voorliefde. „Ik eet meestal kant-en-klaarmaaltijden.”
Veel meer dan de Limburgse regio heeft Marek niet van Nederland gezien in de afgelopen vier jaar. Al observerend -veel echte contacten zijn er niet- meent hij wel een verschil met zijn geboorteland te kunnen benoemen. „Poolse mensen zijn open en gastvrij. Nederlanders zijn veel geslotener. Ze leven voor hun eigen omgeving. ’s Avonds gaan de gordijnen dicht. In Polen blijft ook dan de deur openstaan.”
Naam: Marek Lukoszek
Leeftijd: 33 jaar
Woonplaats: Zarki (bij Katowice)
Burgerlijke staat: gehuwd
Opleiding: studie geschiedenis
Werkzaam bij: Gipmans planten in Venlo
Werk: inpakken planten
Arcen-Zarki: 1138 kilometer