Akkoord VS over martelverbod
WASHINGTON (AP) - Na maandenlang getouwtrek zijn het Witte Huis en senator John McCain het eens geworden over een wettelijke bepaling op grond waarvan „wrede, onmenselijke of vernederende behandeling of bestraffing” van buitenlandse verdachten van terrorisme wordt verboden.
President George Bush en McCain verklaarden dat donderdag in het Witte Huis. Bush zei dat het akkoord de wereld duidelijk zal maken dat de Verenigde Staten niet martelen en McCain zei dat er een boodschap van uitgaat dat VS zich onderscheiden van terroristen.De CIA en andere civiele ondervragers krijgen krachtens de overeenkomst dezelfde juridische positie als die welke momenteel geldt voor de militairen die worden beschuldigd van overtreding van de richtlijnen voor de behandeling van krijgsgevangenen.
Het Huis van Afgevaardigden ratificeerde woensdag het al eerder door de Senaat goedgekeurde voorstel van McCain. De afgevaardigden bevestigden dat de VS uniforme richtlijnen behoeven voor de behandeling van krijgsgevangenen, teneinde duidelijk te stellen dat de VS geen marteling toestaan.
De goedkeuring van het Huis zette de president onder grote druk in een periode waarin hij alle mogelijke moeite doet en heeft zijn oorlogsbeleid te verdedigen. De kwestie raakt nauw aan kritiek op het Amerikaanse leger die voortvloeit uit het Abu Ghraib-schandaal in Irak en de behandeling van gevangenen in het detentiecentrum Guantanamo Bay. Ook de veronderstelde geheime detentiecentra van de CIA in Europese landen spelen een rol. De tekst zou in overeenstemming zijn met de Geneefse conventies en daarnaast van Amerikaanse militairen vereisen dat zij de verhoortechnieken in het handboek voor het leger nauwlettend respecteren.
Het Witte Huis bood lang hardnekkig verzet en dreigde zelfs met een presidentieel veto. Vice-president Dick Cheney pleitte ervoor de CIA van het verbod uit te sluiten. Geleidelijk aan bleek evenwel steeds duidelijker dat McCain zowel de steun van de meerderheid in de Senaat als in het Huis van Afgevaardigden had.
McCain zat zelf gedurende de Vietnamoorlog vijf jaar gevangen en verbleef langdurig in het ’Hanoi Hilton’, een beruchte Vietnamese gevangenis. De voormalige marinepiloot zegt in die periode te zijn gemarteld.