Na intensief overleg in het Amerikaanse commandocentrum in Tampa (Florida) deed het kabinet vorige week vrijdag voor de strijd tegen het terrorisme een militair aanbod van drie fregatten, vier maritieme patrouillevliegtuigen, twee mijnenjagers, een onderzeeboot, zes F-16’s, een tankervliegtuig, een transportvliegtuig en maximaal 1400 manschappen. PvdA, VVD, CDA, D66, ChristenUnie en SGP gaven daarvoor gisteren groen licht, omdat het overeenstemt met de eerder in woorden betuigde solidariteit.

Die woorden van solidariteit en verbondenheid met de terrorismebestrijding waren niet inhoudsloos, zo benadrukten de voorstanders. Diverse fracties richtten hun pijlen op GroenLinks, de partij die eerder ook de woorden van solidariteit uitsprak, maar nu niet de daad bij het woord voegt. GroenLinks schortte deze week de steun aan de bombardementen op, omdat de antiterrorismecampagne te zeer eenzijdig militair zou zijn.

ChristenUnie-kamerlid Van Middelkoop noemde dat een bedenkelijke stap. Hij daagde GroenLinks-leider Rosenmöller uit de consequentie te trekken dat die nu ook de regering moet oproepen de steun aan de Amerikaans-Britse actie op te schorten. Rosenmöller deed dat, waarop Van Middelkoop hem voorhield dat de regering daarmee de internationale coalitie tegen het terrorisme aan het wankelen zou brengen. Ook andere fracties waarschuwden GroenLinks dat dat geen goede weg zou zijn.

Voor GroenLinks was het echter „een zeer existentiële zaak”, aldus Rosenmöller, die zijn steun aan het Nederlandse militaire aanbod bleef onthouden. Dat deed ook de SP, al stelde die partij zich voor het eerst in de kwestie Afghanistan niet geheel afwijzend op. Volgens SP-kamerlid Van Bommel wil zijn partij best steun geven aan de inzet van F-16-fotoverkenners voor het in kaart brengen van vluchtelingenstromen. Voorwaarde is daarbij echter wel dat de Amerikaanse bombardementen volledig over zijn.

Caraïbisch gebied
Minister De Grave (Defensie) zei dat de Amerikanen de F-16-fotoverkenners inderdaad hebben gevraagd voor humanitaire taken. Hij wilde echter niet uitsluiten dat gemaakte foto’s ook voor militaire doelen zullen worden gebruikt. Overigens is nog steeds niet precies duidelijk wat de Amerikanen willen gebruiken van het Nederlands aanbod. „Dat is afhankelijk van de omstandigheden en die wijzigen zich deze dagen heel snel”, zei De Grave.

Het was De Grave woensdag in een gesprek met de Amerikaanse onderminister van Defensie, Wolfowitz, al duidelijk geworden dat de VS waarschijnlijk Nederlandse schepen willen om patrouilletaken in het Caraïbisch gebied over te nemen. In de Amerikaanse planning wordt nagedacht over de inzet van een Nederlandse onderzeeër, een fregat en een Orion patrouillevliegtuig.

Demonstratie
Het kamerdebat over het Nederlandse militaire aanbod voor de strijd tegen het terrorisme werd enige tijd onderbroken, doordat een stuk of tien vredesdemonstranten de plenaire vergaderzaal onveilig maakten. Vanaf de publieke tribune wierpen zij eigen ’bommen’ naar beneden. Bovendien gilden ze leuzen tegen de oorlog in Afghanistan en ontrolden ze spandoeken.

De demonstranten begonnen hun actie op het moment dat GroenLinks-fractieleider Rosenmöller het standpunt van zijn fractie uiteen zette. Kamervoorzitter Van Nieuwenhoven schorste de vergadering ogenblikkelijk. Bewakers hadden ten minste vijf minuten nodig om de demonstranten te verwijderen. Dat gebeurde met man en macht, omdat de activisten zich hevig verzetten.