Nog altijd onzekerheid in Uganda over verkiezingen
KAMPALA - Er blijft knagende onzekerheid bestaan over de deelname van oppositieleider dr. Kizza Besigye aan de komende presidentsverkiezingen in het Afrikaanse land Uganda. Hij mag zich kandidaat stellen, maar dat betekent nog niet dat hij ook echt mee kan doen.
Dinsdag besloot de verkiezingscommissie dat Besigye kandidaat gesteld kan worden ondanks dat hij op dit moment in de gevangenis zit. Dat werd bekendgemaakt tijdens een persconferentie door commissievoorzitter Badru Kiggundu.Half november werd Besigye gearresteerd terwijl hij bezig was met een succesvolle verkiezingscampagne. Tegen hem lopen twee rechtszaken: een voor het hooggerechtshof, waarin hij wordt beschuldigd van hoogverraad en een verkrachting uit 1997, de andere voor de militaire rechtbank, waarin hij wordt beschuldigd van terrorisme en verboden wapenbezit.
Besigye zegt dat de rechtszaken uitsluitend zijn bedoeld om te verhinderen dat hij deelneemt aan de verkiezingen. Uit een peiling vorige week door de krant New Vision, een staatskrant, blijkt dat Besigye in de zeven grote steden van Uganda voorloopt op de huidige president, Yoweri Museveni. Met het besluit dat Besigye zich wel kandidaat kan stellen, gaat de verkiezingscommissie in tegen een advies van procureur-generaal Khiddu Makubuya, die in een brief van zes pagina’s juist had beargumenteerd dat Besigye geen kandidaat kon zijn. De verkiezingscommissie lijkt daarmee haar onafhankelijkheid te benadrukken.
Dat er toch nog onzekerheid blijft bestaan over de daadwerkelijke deelname van Besigye aan de verkiezingen, wordt veroorzaakt doordat commissievoorzitter Kiggundu niet kon ingaan op de vraag van journalisten of Besigye ook tot president gekozen kan worden als hij tijdens de verkiezingen van begin volgend jaar nog steeds in de gevangenis zit. „Wat wij kunnen doen is mensen nomineren. We hebben al verklaard dat Besigye nomineerbaar is. Al het andere ligt buiten onze bevoegdheden.”
Er is dus nog steeds geen einde gekomen aan de machtsstrijd, ondanks deze uitspraak van de verkiezingscommissie. Een strijd waarbij alle deelnemers op eieren lopen. De huidige regering onder leiding van president Museveni kan zich geen misstap veroorloven, omdat ze dan alle krediet bij de internationale gemeenschap kan verspelen. Uganda is voor een heel groot deel afhankelijk van internationale financiële steun. Nederland heeft twee weken geleden al besloten de algemene ontwikkelingshulp aan Uganda met een kwart te verminderen.
De internationale gemeenschap kan geen grof geschut gebruiken tegen de regering-Museveni, zolang die regering zich aan de wet houdt. Diplomaten spreken onomwonden hun zorgen uit over het democratische gehalte van de regering, maar daar blijft het voorlopig bij.
Oppositiepartijen in Uganda doen alles om te voorkomen dat hun bekendste en populairste kandidaat van het toneel verdwijnt. Als Besigye niet deel kan nemen aan de verkiezingen, is de lont uit het kruitvat gehaald. Besigye lijkt als enige in staat om de oppositie min of meer te verenigen en alleen een verenigde oppositie maakt kans op winst tijdens de verkiezingen die gepland staan voor volgend jaar februari.