Tijdens haar staatsbezoek aan Thailand in januari 2004 zei de koningin dat er wat haar betreft weinig aandacht aan het jubileum hoefde te worden geschonken. Ze zag ertegen op - alleen als ze was, met een hoogbejaarde vader en moeder. Die omstandigheden maakten dat haar hoofd helemaal niet naar feestvieren stond.Toen het Nationaal Comité Zilveren Regeringsjubileum zich boog over een mogelijk programma, stond soberheid dan ook voorop. Het informatieve en educatieve karakter van het feest zou moeten domineren.

Achteraf is het de koningin allemaal erg meegevallen. Er volgden provinciebezoeken, die, zo zei ze bij de afsluiting van haar bezoek aan Noord-Holland op 4 november, ze geweldig heeft weten te waarderen. Ze koesterde zich in het warme onthaal van de bevolking.

Eerder dit jaar blikte de koningin in een televisiedocumentaire terug op 25 jaar koningschap. Het ambt van koningin is eenzaam, zei ze, maar aan de andere kant is een vorstin nooit alleen. Verder zei ze dat ze zich zorgen maakte over de Nederlandse samenleving, die volgens haar materialistischer, oppervlakkiger en ruwer wordt.

Volgens de koningin staat zij vooral voor waardigheid. „Ik vertegenwoordig iets wat respect moet krijgen. Een volk, een land, identiteit, waarvoor men respect vraagt. Dat moet je zelf ook uitdragen.” Ook wil ze bovenal onpartijdig zijn. „Dat wil niet zeggen dat je neutraal bent.”

De koningin is ook degene die bij rampen op bezoek komt. Zoals na de vuurwerkramp in Enschede in 2000. Of in 1992, toen een vliegtuig op flats in de Amsterdamse Bijlmermeer was neergestort. Troost kan ze dan niet echt bieden, aldus koningin Beatrix. „Je kunt je medeleven zo goed mogelijk proberen te tonen. Mee-lijden is misschien het enige wat je kunt doen.”

Hard werken
Op de bijeenkomst in Utrecht, die wordt bijgewoond door 700 vertegenwoordigers van diverse religieuze en levensbeschouwelijke stromingen, staat de wens centraal om bij te dragen aan een vreedzame samenleving en tolerantie van mensen ten opzichte van elkaar en elkaars religie of levensovertuiging. Vanuit joodse, islamitische, christelijke, boeddhistische, hindoeïstische en humanistische tradities leveren mensen bijdragen in woord en muziek.

Leden van de rijksministerraad, de gouverneurs van de Nederlandse Antillen en Aruba en fractievoorzitters van de Eerste en de Tweede Kamer wonen de bijeenkomst bij. De voorzitter van het Nationaal Comité Zilveren Regeringsjubileum, Timmerman-Buck, en prof. James Kennedy houden een toespraak. Kennedy werd in 1963 geboren als kind van een Nederlandse moeder en een Amerikaanse vader en groeide op in Orange City (!), een nederzetting van Nederlandse immigranten in de Verenigde Staten.

In zijn referaat zal prof. Kennedy de godsdienstige verscheidenheid in de Nederlandse samenleving een van de meest markante kenmerken van de achterliggende 500 jaar noemen. Er is met vallen en opstaan een soort religieuze vrede bereikt, aldus Kennedy. Zijn boodschap in de Domkerk zal luiden dat de Nederlandse burgers „hard zullen moeten werken” om de genoemde religieuze vrede in de toekomst te bewaren.

Agenda
Koningin Beatrix is op dinsdagavond 13 december aanwezig bij de vijftigste editie van de Kaarsjesavond op de Markt in Gouda. Op deze avond wordt de verlichting aangestoken in de kerstboom die de Noorse stad Kongsberg jaarlijks aan de gemeente schenkt. De burgemeester van Gouda, W. M. Cornelis, houdt een toespraak en leest het kerstevangelie voor.

Woensdag 14 december is de koningin in het Stedelijk Museum De Lakenhal te Leiden aanwezig bij de opening van de tentoonstelling ”Rembrandts Moeder, mythe en werkelijkheid”.

Donderdag 15 december hoopt koningin Beatrix aanwezig te zijn in Schouwburg Kunstmin te Dordrecht bij het eerste Koninkrijksconcert. Op 15 december 1954 ondertekende koningin Juliana het Koninkrijksstatuut, dat de staatkundige relatie tussen de drie landen van het Koninkrijk regelt: Nederland, de Nederlandse Antillen en Aruba. Vorig jaar werd in de Ridderzaal het vijftigjarig bestaan van het statuut herdacht.

Koningin Beatrix, prins Willem-Alexander, prinses Máxima, prinses Margriet en prof. mr. Pieter van Vollenhoven zijn donderdag 15 december aanwezig bij een multireligieuze bijeenkomst in de Domkerk in Utrecht. De bijeenkomst is een initiatief van het Nationaal Comité Zilveren Regeringsjubileum.