Later besluit over missie Afghanistan
DEN HAAG - Minister Bot van Buitenlandse Zaken zou vrijdagmiddag in de ministerraad voorstellen om volgend jaar ongeveer 1100 militairen naar Afghanistan te sturen. Toch zal een besluit over de nieuwe missie hoogstwaarschijnlijk pas volgende week worden genomen. Daarvoor moeten eerst de laatste twijfels worden weggenomen.
Het zijn met name de D66-bewindslieden Pechtold (Bestuurlijke Vernieuwing) en Brinkhorst (Economische Zaken) die nog aarzelingen hebben bij een missie naar de Afghaanse provincie Uruzgan. Pechtold heeft „vooralsnog moeite” met de uitzending, aldus zijn woordvoerder gisteren. „Hij heeft gezegd dat hij het een lastig onderwerp vindt, maar laat zich in de ministerraad graag overtuigen.”Minister Bot is sinds donderdag overstag: tijdens een NAVO-vergadering in Brussel werden de belangrijkste obstakels voor de nieuwe missie door de bondgenoten weggenomen.
Bot kreeg donderdag zwart op wit wat hem eerder al mondeling was toegezegd: veiligheidsgaranties voor de Nederlandse militairen en duidelijkheid over de manier waarop de bondgenoten omgaan met het humanitair oorlogsrecht. De bewindsman toonde zich zeer tevreden met de uitleg van zijn Amerikaanse collega Rice over vermeende illegale gevangenissen van de geheime dienst CIA in Oost-Europa.
Afghanen die door Nederlandse militairen gevangen worden genomen, zullen niet tot de doodstraf worden veroordeeld. Daarnaast kan het Rode Kruis hen blijven bezoeken en zullen ze volgens internationaal recht worden behandeld. Dat betekent onder meer dat ze tijdens verhoren niet worden gemarteld.
Maar Bot kreeg ook garanties over de veiligheid van de Nederlandse militairen. „Zowel op het gebied van de bescherming van Nederlandse troepen als de behandeling van Afghaanse gevangenen voel ik mij op mijn gemak om een defensiemissie in de Nederlandse regering te verdedigen.”
Bot en minister Kamp van Defensie willen vanaf volgend jaar juni ongeveer 1100 militairen gedurende twee jaar in Uruzgan stationeren. Ze zullen daar binnen de internationale veiligheidsmacht ISAF zorgen voor de bewaking van de provinciale reconstructieteams. Voor hun eigen bescherming gaan vermoedelijk zes Apachegevechtshelikopters en vier of zes F-16-jachtvliegtuigen mee.
In Den Haag is regeringspartij D66 nog niet overtuigd van de noodzaak van de missie. Coalitiepartner VVD daarentegen is „bemoedigd” door de antwoorden van Rice. Het CDA toont zich nog voorzichtig, maar zal zich naar verwachting achter het kabinet scharen. De grootste oppositiepartij, de PvdA, staat zeer huiverig tegenover de missie, maar heeft nog geen definitief oordeel.
De LPF is bij voorbaat tegen, omdat de Nederlandse krijgsmacht al vier jaar actief is in Afghanistan. Het is nu hoog tijd om eens mee te doen aan een vredesmissie in Afrika, waar Defensie voor een fractie van de kosten van een missie in Afghanistan „wonderen kan verrichten”, aldus LPF-Kamerlid Herben.
Ook de SP en GroenLinks zijn tegen, al houdt GroenLinks de mogelijkheid in te stemmen nog open. ChristenUnie en de SGP hebben een „positieve grondhouding”, maar hebben ook nog een hoop vragen en eisen.