Met aansprekender tentoonstellingen wil staatssecretaris Van der Laan (Cultuur) meer jongeren, allochtonen en gezinnen de musea binnenhalen.„Je krijgt te vaak wat je verwacht: spullen in een vitrine”, klaagde Van der Laan vrijdagmiddag in NRC Handelsblad. Om de 26 musea die geld van het Rijk krijgen te porren tot spannender exposities gaat hun vaste toelage omlaag als het aan Van der Laan ligt.

Naast het vaste budget voor gebouwen, onderhoud en personeel komt er een pot die verdeeld wordt onder de musea met de beste plannen. Nu krijgen de musea in totaal nog 80 miljoen euro van de rijksoverheid.

Van der Laan hoopt dat museumdirecteuren zich echt druk gaan maken om geld binnen te halen. „In de nieuwe opzet moeten de directeuren zenuwachtig worden: welke collectie past het best bij mijn museum, hoe gaan we die tentoonstellen?”

Nu is het nog te vaak de dood in de pot, vindt de bewindsvrouw. „Dat stoffige, saaie imago van speuren in een vitrine moet verdwijnen.” Als er niks gebeurt, lopen de bezoekers weg, vreest Van der Laan.

Een internationale visitatiecommissie moet de plannen waarmee de musea elkaar gaan beconcurreren bekijken, en ook de Raad van Cultuur zal zijn licht daarover laten schijnen. Daarbij telt ook mee in hoeverre een museum weet aan te sluiten bij eigentijdse ontwikkelingen in de samenleving. Ook moeten ze meer samenwerken, met elkaar maar ook met andere maatschappelijke instellingen.