„We zijn een behoorlijk eind gevorderd, maar we moeten nog wel de puntjes op de i zetten”, zo zei VVD-onderhandelaar Zalm dinsdag na afloop van de besprekingen.

Op advies van informateur Donner zijn de beoogde coalitiepartners overeengekomen om het SER-voorstel over de WAO een kans te geven. De kern daarvan is dat alleen degenen die volledig en voor altijd arbeidsongeschikt zijn, aanspraak kunnen maken op een WAO-uitkering. Degenen die gedeeltelijk arbeidsongeschikt raken, blijven in dienst van hun werkgever. Ook mensen die een ziekte hebben die naar verwachting binnen vijf jaar is te genezen, bijvoorbeeld psychische aandoeningen, krijgen geen WAO-uitkering meer.

Door deze maatregelen moet de instroom, die nu zo’n 100.000 personen per jaar bedraagt, met 40 procent verminderen. Lukt dat niet, dan moet de overheid strengere maatregelen nemen. Over het evaluatiemoment verschillen CDA en VVD van mening. Het CDA pleit voor 2005, de VVD voor 2004.

Over de vraag welke maatregelen nodig zijn als de instroom onvoldoende is afgenomen, zijn CDA en VVD het ook niet eens. De VVD wil vastleggen dat dan de zogenaamde referte-eis in werking treedt. Werknemers krijgen dan alleen een uitkering als ze in de afgelopen vijf jaar vier jaar hebben gewerkt. CDA-onderhandelaar Balkenende voelt daar echter niets voor.

VVD-onderhandelaar Zalm toonde zich bereid dit punt in te ruilen voor een ander punt, bijvoorbeeld een geringere tegemoetkoming voor gezinnen en mensen met lagere inkomens als gevolg van het nieuwe stelsel van ziektekostenverzekeringen. Maar daar voelt Balkenende niets voor: „Zowel het inkomensbeleid als de WAO moeten we apart kunnen verdedigen.” De VVD zou de referte-eis ook willen laten vallen als er andere strenge maatregelen tegenover staan om de WAO-instroom fors in te perken. Overigens was Balkenende dinsdag wel blij dat de VVD van haar standpunt is afgestapt om de referte-eis zo snel mogelijk in te voeren: „Dat is winst.”

Balkenende, Zalm en LPF-onderhandelaar Herben hebben dinsdag ook kort met elkaar gesproken over de manier waarop de hoge premies voor het zorgstelsel gecompenseerd moeten worden. Ook hier staan de meningen van CDA en VVD haaks op elkaar. Omdat berekeningen van het Centraal Planbureau hierover nog niet gereed waren, is dit onderwerp vanmorgen besproken. Ook het financieel kader met daarin de bezuinigingen stond voor vandaag op de agenda.

De bijeenkomst van vanmorgen was de laatste deze week. Balkenende en Zalm hebben morgen en overmorgen buitenlandse verplichtingen.

Overigens verwachtten de onderhandelaars dat ze over twee weken een regeerakkoord op hoofdlijnen gereed hebben. Dan kan de Tweede Kamer er nog voor het zomerreces, dat op 4 juli begint, over debatteren.