Binnenland

Oude klok Stadskanaal boven water

STADSKANAAL De oude klok van het kerkgebouw van de hervormde gemeente NieuwStadskanaal is na ruim zestig jaar opgedoken in het Duitse Neuscharrel. De Duitse bezetter nam de klok in 1944 mee om te laten omsmelten.

30 November 2005 07:50Gewijzigd op 14 November 2020 03:14

Een amateurhistoricus bij de oosterburen vond hem echter recent terug in de roomskatholieke kerk van Neuscharrel, zo’n 70 kilometer van Stadskanaal. De man stuurde dominee J. Tanghé, hervormd predikant van de gemeente NieuwStadskanaal, daarover begin deze maand een brief.De briefschrijver meldde dat hij een klok heeft gevonden met daarop een randschrift. Er staat zoiets te lezen als: De commissie voor kerk en pastoriebouw van de hervormde gemeente NieuwStadskanaal, gegoten in 1863 in Midwolda. We hebben alle reden om te denken dat het gaat om de klok die in 1944 is weggehaald”, aldus Tanghé.

De hervormde predikant van Stadskanaal zou vandaag naar Neuscharrel reizen om met eigen ogen te zien of het inderdaad gaat om de klok uit Stadskanaal.

Als dat klopt, is het nog de vraag of het exemplaar weer naar Stadskanaal komt. Er moet natuurlijk niet de sfeer ontstaan dat we op hoge toon zeggen dat wij ons culturele erfgoed wel eens even terug gaan halen”, vindt de predikant. Zo ligt het niet. We zijn nu zestig jaar verder en we hebben vrede. Laten we dat zo houden. We kunnen altijd nog zien of er wellicht onderling goed afspraken zijn te maken hoe we met de kwestie om moeten gaan.”

Tanghé zegt allang blij te zijn dat de klok niet is omgesmolten tot wapentuig, zoals eerst de bedoeling was. Gelukkig doet hij nog steeds waarvoor hij is gemaakt: mensen naar de kerk roepen.”

J. Reinders (78) was er als jongen van 17 jaar bij toen de klok uit de toren getakeld werd. Het was een mooie droge dag. We wisten allemaal dat de klok zou verdwijnen, omdat de Duitsers het ding opeisten. Daarom was het dorp niet echt in rep en roer. De klokkenmaker uit Heiligerlee moest de klok van 250 kilo met een takel uit de toren halen.”

Merkwaardig was volgens Reinders dat bij begrafenissen in het dorp en bij kerkdiensten het klokgelui niet meer was te horen. We moesten gewoon goed opletten wanneer de dienst begon. In 1946 hebben we met alle dorpelingen een collecte gehouden voor een nieuwe klok. Iedereen hielp mee, want zijn geluid vergezelde begrafenisstoeten van iedere dorpeling, of iemand nu kerkelijk was of niet.”

Reinders benadrukt dat wat hem betreft de klok niet terug hoeft. Het belangrijkste vind ik dat hij in ieder geval niet is omgesmolten om er wapens van te maken. Het ding doet daar ook nuttig werk, ook al hangt hij dan in de toren van een roomskatholieke kerk. Het overbrengen naar Stadskanaal kost bovendien duizenden euro’s. Ik heb liever dat men dat geld aan andere dingen besteedt.”

De voormalige ouderlingkerkvoogd van de gemeente van NieuwStadskanaal wijst erop dat de klok die er in 1946 kwam ook prachtig is. Het randschrift luidt volgens Reinders niet minder mooi. Met nadruk in zijn stem: Na een tijd van roof en moord, wordt eindelijk weer mijn stem gehoord, om op te roepen tot Gods woord.”

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer