Er zijn heel wat mensen die kunnen beschikken over een defibrillator, maar de vraag is of het apparaat ook op de momenten dat het nodig is, wordt ingezet. Hans de Munter, hoofd algemene gezondheidszorg bij de GGD ZZL en projectleider van de proef Hartveilig Wonen, denkt van niet. „Het komt voor dat een patiënt in elkaar zakt, terwijl de bezitter van een defibrillator drie huizen verderop van niets weet. Dan hoort hij de volgende morgen dat de buurman is overleden. Dat mag niet gebeuren.”Met het project Hartveilig Wonen hóéft het ook niet meer te gebeuren, denkt De Munter. „Als de 1-1-2-centrale een melding binnenkrijgt van een hartstilstand, gaat er niet alleen een ambulance rijden, maar krijgt een vrijwilliger een sms’je. We moeten de aanwezigheid van een defibrillator optimaal benutten. Door dit project informeert de meldkamer in heel korte tijd een vrijwilliger, terwijl de ambulancezorg geen minuut onder druk staat. Dat is uniek in de wereld.”

Kunnen leken zo’n apparaat wel goed bedienen?
„De vrijwilligers worden goed getraind. Ze zijn ook erg enthousiast. Voor de proef in Maastricht-West die op 1 januari van start gaat, hebben we zo’n honderd vrijwilligers nodig. Daarvan hebben we er nu al dik tachtig. Dat valt me eerlijk gezegd alles mee. We willen de vrijwilligers dan ook optimaal begeleiden. Er wordt goede nazorg geregeld en we hebben ook een goede verzekering voor hen, zodat ze niet bezorgd hoeven te zijn over aansprakelijkheid.”

De defibrillators komen op openbare plaatsen. Werkt dat geen misbruik in de hand?
„We willen de apparaten inderdaad op openbare plaatsen ophangen, bijvoorbeeld aan gevels van huizen. Voor zover ik weet is er tot nu toe in heel Nederland ooit één defibrillator gestolen, op Schiphol. Je moet de kat natuurlijk niet op het spek binden, maar ik denk dat de meeste mensen zullen zeggen: Die dingen zijn ook in mijn belang, ik blijf ervan af. En de gemeente moet natuurlijk hard optreden na misbruik.”

Zijn de wijken waarin de proef plaatsheeft willekeurig gekozen?
„Het zijn wijken waarvoor nu een relatief lange aanrijtijd voor de ambulance geldt. Verder zijn het doorsnee wijken, er zit ook een achterstandswijk bij. We willen niet alleen miljonairs helpen. Die hebben zo’n ding wel in huis.”

De Munter dient met zijn initiatief een hoger doel, zegt hij. „In onze samenleving ontbreekt solidariteit. Iedereen leeft voor zichzelf. Met dit project willen we de mensen weer een beetje verantwoordelijk voor elkaar maken. Behalve het redden van levens is het echte doel de wijkstructuur nieuw leven in te blazen.” De proef duurt drie jaar. „Is het een succes, dan moet heel Maastricht eraan geloven. En liefst heel Nederland.”