Handen op het dak langs de snelweg
APELDOORN - Litouwers aan de ijsthee, een Opeltje vol met vuilniszakken en driftig fouillerende dames. Oogst van een politiecontrole maandag nacht op de A1 bij Apeldoorn.
Krakend komt het rode busje uit Litouwen tot stilstand. Achterdeur open. Zit er vijf man te kaarten en aan de ijsthee. Alsof ze in hun stamkroeg zitten.Buiten is het net boven nul, binnen zit niemand. De kassier van het BP-pompstation De Hucht aan de A1 net buiten Apeldoorn heeft in één nacht nog nooit zoveel klanten gehad. Maar niemand komt tanken.
Tussen de benzinepompen keren mensen van de politie, douane en de marechaussee de van de weg geplukte auto’s binnenstebuiten. Vooral buitenlandse kentekens trekken de aandacht. Een Mercedes Vito uit Polen -beslagen ramen, zeven inzittenden- wordt intensief bekeken.
De actie Ochtendgloren is volgens politiewoordvoerder Bert Top niet zozeer bedoeld als verkeerscontrole, maar meer om wapens, drugs en andere verboden zaken op te sporen.
De politie mag zelfs preventief fouilleren. Burgemeester De Graaf van Apeldoorn heeft voor de gelegenheid de parkeerplaats aangewezen als risicogebied. „Voor de duur van de controle”, verduidelijkt Top. „Morgenochtend is het weer voorbij.” Waarom controle in de nacht van maandag op dinsdag? „Op dinsdag is de automarkt in Utrecht. Daar komen veel buitenlanders op af.”
De hoofdofficier van justitie komt eraan te pas om de politiemensen de ruimte te geven op basis van de Wet Wapens en Munitie kleding van mensen, vervoermiddelen en goederen te doorzoeken op de aanwezigheid van wapens en munitie.
Twee vrouwelijke agenten kwijten zich goed van hun taak. Iedereen moet uit de auto en met de handen op het dak. De bestuurster van een Fiat uit Breda ondergaat het lachend.
Een rode Opel Astra zit vol met zakken. Vuilniszakken. „Ik kom net weg bij mijn vriendin uit Apeldoorn”, ratelt de bestuurder. „Daar moeten ze betalen voor hun vuilnis. Ik neem het mee naar Hilversum en gooi het daar weg. Dat is gratis.”
Douanebeambte Harm stopt een slang in de tank van een bestelwagen uit Harderwijk. De opgepompte diesel is doorzichtig. Goed.
Harm is met zijn slang in de weer om te controleren of auto’s en trucks niet op zogenaamde rode diesel („net ranja”) rijden. „Scheelt toch gauw 20 eurocent per liter.”
De belastingambtenaren zijn ook tuk op dure auto’s met een buitenlands kenteken. Als midden in de nacht een grijze Volkswagen Touareg met Belgisch nummerbord tussen de pompen halt houdt, lijkt het bingo.
De bestuurder komt uit Laren, heeft zijn rijbewijs niet bij zich, kan alleen giropasje tonen. De auto staat op naam van zijn Belgische baas. Zegt hij. „Even controleren”, zegt Harm en beent weg.
De man en zijn vrouwelijke passagier zijn zichtbaar zenuwachtig. Toch blijkt even later alles in orde. Snel vervolgt de Touareg zijn weg. Harm: „Pas hadden we een Hummer te pakken, zo’n Amerikaanse tank. Nederlandse knaap met Belgisch kenteken. Onterecht. Kon die vent toch mooi 29.000 euro belasting betalen.”
De controle duurde tot 04.30 uur vanmorgen. Enkele uren later kwam de politie met de resultaten van Ochtendgloren. Een man werd aangehouden voor heling, omdat hij niet goed kon verklaren waar de 130.000 euro in zijn auto vandaan kwam.
Daarnaast werden vier inzittenden van een auto aangehouden omdat zij gestolen goederen bij zich hadden, waaronder een tv-toestel en bestek. Een andere bestuurder mocht zijn ploertendoder inleveren.
In totaal werden 697 voertuigen van de weg geplukt, waaronder 77 vrachtwagens. Ook werden 373 snelheidsovertredingen geconstateerd. De hoogst gemeten snelheid was 198 kilometer per uur. Goed voor een boete van 550 euro.