Het ministerie wil hiertoe de godsdienstwet aanscherpen, zo hebben Russische kranten deze week gemeld. Aanleiding is de sterke toename van buitenlandse kerken en religies. In nauwelijks een decennium tijd steeg het aantal godsdiensten in Rusland van 20 naar 69. Verder hoopt de regering dat de maatregelen helpen om terreur een halt toe te roepen.Volgens de Russische krant Vedomosti maakt het voorstel, dat nu bij de Doema ligt, het gemakkelijker om op te treden tegen illegaal zendingswerk en om religieuze organisaties waarvan het extremistische karakter bewezen is te verbieden. Religies zullen gedwongen worden zich door een centraal orgaan te laten vertegenwoordigen, dat voortaan wel een juridische status krijgt.

Eind jaren negentig keurde Rusland al eens een omstreden godsdienstwet goed. Die moest vooral een halt toeroepen aan de opmars van sekten. De wet kreeg toen ruime steun van de Russisch-Orthodoxe Kerk, maar stuitte aanvankelijk op een ”nee” van toenmalig president Jeltsin. Uiteindelijk werd de wet, die kerken en religieuze groeperingen verbiedt om zonder registratie actief te zijn, in gewijzigde vorm toch goedgekeurd.

De Rooms-Katholieke Kerk in Rusland kijkt, net als in de jaren negentig, met wantrouwen naar de aangekondigde hervormingen. Buitenlandse, vooral Poolse, geestelijken kunnen nu al moeilijk een visum krijgen. De Russisch-Orthodoxe Kerk verwijt de Rooms-Katholieke Kerk dat ze een beroep doet op buitenlandse geestelijken „om zieltjes te winnen.”

Pater Igor Kovalevsky, algemeen secretaris van de rooms-katholieke bisschoppen in Rusland, zei tegenover het persagentschap Zenit dat de aanpassing in elk geval voor meer bureaucratie zal zorgen. Welke gevolgen de wet voor de Rooms-Katholieke Kerk zal hebben, weet hij nog niet. „De staat heeft in ieder geval wel de taak om de wildgroei aan godsdiensten te regelen”, aldus Kovalevsky.

Stichting Friedensstimme, actief onder met name niet-geregistreerde baptisten in de voormalige Sovjet-Unie, is nog niet op de hoogte van het nieuwe wetsvoorstel. „Het rommelt in Rusland”, zei directeur M. J. Uijl vrijdagmorgen in een reactie. „Maar er worden wel eens meer voorstellen gedaan om de godsdienstwet aan te passen.”

Uijl zegt zich niet te kunnen voorstellen dat de Russische regering de godsdienstwet verder aanscherpt. „Als ik afga op de praktijk, zie ik dat er in de geschiedenis nooit zo veel mogelijkheden zijn geweest voor evangelisatie en Bijbelverspreiding. Het is eerder het gebrek aan mensen dat dit werk hindert, dan dat de overheid dwars ligt.”

Friedensstimme heeft tot nu toe weinig problemen met het verkrijgen van visa. Alleen het transporteren van hulpgoederen is lastiger dan tien jaar geleden, aldus Uijl. „We krijgen steeds meer te maken met allerlei importheffingen.”

Niet-geregistreerde gemeenten zullen weinig hinder ondervinden van een eventuele herziene godsdienstwet, denkt de directeur van Friedensstimme. „Alleen de vestiging of de aankoop van een gebouw levert wel eens problemen op, maar dat kan bijna altijd met de plaatselijke overheid worden opgelost.”

Kerken hebben volgens Uijl meer te duchten van de Russisch-Orthodoxe Kerk, die veel invloed heeft in het parlement. „De Russisch-Orthodoxe Kerk lijkt er voortdurend op uit te zijn om haar machtspositie te versterken. We merken dat vooral buiten de steden. Als we ergens een evangelisatietent hebben, moeten we die zo weer afbreken.”