Bij de tijd en postmodern tegelijk
Romance met een stugge man Het is onbegrijpelijk dat Grace O’Malley op de been weet te blijven. Ze is nog maar net bevallen van haar zoontje of ze stapt al op de boot voor een zware reis naar Amerika. Het is bittere noodzaak dat de Ierse haar vaderland ontvlucht; de Engelsen zoeken haar, niet alleen omdat ze de vrouw is van de pas overleden vrijheidsstrijder Morgan McDonagh, maar ook de zus van Sean O’Malley, die een moord op zijn geweten heeft.
Haar pasgeboren zoontje laat ze achter bij een goede vriendin; ze neemt alleen haar driejarige dochtertje Mary Kate uit haar eerste huwelijk mee. In Amerika zal ze zich bij haar broer Sean voegen.
Al vanaf hoofdstuk 5 is duidelijk dat ook de liefde een rol zal gaan spelen in ”Afscheid van Ierland” van Ann Moore, het vervolg op ”Grace O’Malley”. Dat hoofdstuk is namelijk geheel gewijd aan de introductie van kapitein Peter Reinders, een stugge man met een o zo edele inborst. Op zijn schip zal Grace de overtocht maken.
Hij maakt zich van tevoren ernstig zorgen over de reis, want hij zal –buiten zijn schuld– veel meer passagiers mee moeten nemen dan verantwoord is. Hij probeert er het beste van te maken, maar toch sterft een aanzienlijk deel van hen onderweg. Wanneer Reinders Grace ontmoet, is hij onmiddellijk onder de indruk van haar, maar er ontwikkelt zich nog geen amoureuze verhouding. Wel wekken beiden tijdens de reis de haat op van hofmeester Boardham, die hen later in Amerika op een wrede manier zal proberen dwars te zitten.
Grace en Mary Kate doorstaan de reis goed en arriveren heelhuids in Amerika. Sean probeert daar als journalist sympathie te wekken voor de Ierse vrijheidsstrijd, maar hij blijkt een van de weinige veerkrachtige Ieren te zijn. De meesten komen in deerniswekkende omstandigheden terecht, verdrinken hun misère en weten niet meer uit hun lethargie te ontsnappen.
Grace stort pas in wanneer ze het, overigens niet kloppende, bericht krijgt dat haar zoontje is overleden. Haar herstel vergt maanden en dat is ook logisch, als je bedenkt wat ze allemaal heeft moeten doorstaan.
Intussen heeft de auteur ook allerlei andere verhaallijnen ingezet, wat het boek wervelend, afwisselend en boeiend maakt. Ze beschikt over een vlotte pen en een mooie schrijfstijl, weet trefzeker en gevoelig situaties neer te zetten en het lukt haar ook moeiteloos wat ingewikkelder ontwikkelingen uit te leggen.
De persoon van Grace komt behoorlijk geloofwaardig over; ook al is ze wel wat erg bijdehand, ze is tenslotte de heldin van het verhaal. Gedurende het hele boek gedraagt ze zich als een sterke persoonlijkheid die zichzelf vermant om flink te blijven.
Des te vreemder is het dat ze zonder enige schroom, en schaamte achteraf, op haar initiatief met kapitein Reinders het bed in duikt, wanneer –eindelijk– beiden elkaar hun liefde verklaren. Zeker voor een vrouw die God haar Vader noemt, is dat verwerpelijk gedrag en het is een groot manco van dit boek dat hier geen enkel schuldgevoel op volgt.
N.a.v. ”Afscheid van Ierland”, door Ann Moore; vert. door Roeleke Meijer Muilwijk; uitg. Mozaïek, Zoetermeer, 2005; ISBN 90 239 9139 7; 410 blz.; € 22,50.