Tussen 2001 en 2004 ging het om 45 tbs’ers, van wie er twee een hoog risico op herhaling hadden. In de meeste gevallen volgen de rechters wel het advies van een tbs-kliniek of een andere instantie over het al dan niet verlengen van de maatregel. Dat blijkt uit een onderzoek van het Wetenschappelijk Onderzoeks- en Documentatiecentrum (WODC), dat minister Donner van Justitie dinsdag naar de Tweede Kamer stuurde.De bewindsman wilde weten of rechters de laatste jaren vaker op eigen houtje een beslissing namen.

Tbs wordt in beginsel verlengd als er een onaanvaardbaar groot risico op nieuw ernstig crimineel gedrag bestaat. Als dat gevaar er niet meer is, kan de maatregel beëindigd worden.

Tussen 2001 en 2004 registreerde het departement 91 zaken als ”contrair”, wat inhoudt dat de rechter een van de adviezen negeerde. Maar het WODC meende dat de helft van die zaken ten onrechte als zodanig was aangeduid, omdat het advies tijdens de zitting nog was veranderd.

In 45 gevallen ging de rechter in tegen zowel de vordering van de officier van justitie als het advies van de deskundigen. In 31 zaken betrof het een advies waarin het risico op herhaling laag ingeschat werd en in vijf gevallen matig of twijfelachtig. Toch zijn er twee tbs’ers vrijgelaten bij wie het risico op recidive wel hoog werd ingeschat, zo blijkt uit het WODC-onderzoek.

Uit eerder onderzoek blijkt dat na een contraire beëindiging het aandeel tbs’ers dat opnieuw de fout in gaat, 10 tot 15 procent hoger is dan bij een geadviseerde beëindiging. Het is nog niet bekend in hoeverre de genoemde 45 personen in herhaling vielen, omdat daarover nog geen gegevens zijn.