De bewindsman zei dat maandag in de Tweede Kamer tijdens het debat over de begroting van zijn ministerie voor 2006. Daarin behandelden de fracties tal van onderwerpen en brachten ze zelf nieuwe ideeën in.De meeste zorgen bestaan er over de capaciteit van de rechtspraak, de nazorg na een celstraf, jeugdcriminaliteit, overlast en verloedering. Veel vragen zal Donner schriftelijk beantwoorden, waarna volgende week de afronding plaatsvindt.

Dankzij een ommezwaai bij de VVD bestaat er sinds kort een Kamermeerderheid voor proeven met de teelt van wiet om coffeeshops te bevoorraden. Maar Donner benadrukte dat het Nederlandse strafrecht daarvoor geen ruimte biedt. „Het OM treedt op tegen wat strafbaar is gesteld in de wet.” Nederland gedoogt de verkoop van kleine hoeveelheden softdrugs in coffeeshops, maar de aanvoer ervan is tot dusver verboden.

Een experiment is volgens Donner pas denkbaar als alle illegale coffeeshops zijn gesloten en er geen illegale wietteelt meer is. Maar dan nog is een proef in strijd met internationale afspraken, zei hij.

De PvdA werkt aan een nota waaruit zou moeten blijken dat een experiment wel mogelijk is. Donner wacht die af, maar hij wees er al op dat zo’n proef de drugsoverlast niet oplost.

Om overlast van drugshandel tegen te gaan, wil de minister de Opiumwet zo aanpassen dat een burgemeester de bevoegdheid krijgt illegale verkooppunten, zoals in woonhuizen en panden, te sluiten. Nu moet daar eerst de rechter aan te pas komen.

De VVD stelde voor om bijzondere opsporingsambtenaren, zoals parkeerwachters, meer bevoegdheden te geven in de strijd tegen kleine criminaliteit en verloedering. Ze zouden moeten optreden bij overlast op straat en in publieke ruimten, zoals bij het gebruik van marihuana en bij openbare dronkenschap.

De gemeenten dringen daar volgens VVD’er Weekers al langer op aan. Justitie moet hiervoor ruimhartiger toestemming geven, vindt hij. Het kost de gemeenten geen extra geld, omdat ze de opgelegde boetes mogen houden. Donner zal hier later op terugkomen.

Diverse partijen zijn bezorgd over de karige reclassering en nazorg voor gedetineerden, terwijl juist beter moet worden voorkomen dat zij na hun straf opnieuw in de fout gaan. Donner zei dat er meer gericht beleid wordt ontwikkeld, maar dat dit een lange tijd vergt. De sociale reïntegratie, zoals hulp bij het vinden van een huis en werk, ligt volgens hem vooral bij gemeenten. Donner zei dat hij in overleg is met de gemeenten over een aantal knelpunten.

Onder meer PvdA en CDA vroegen meer aandacht voor hardnekkig spijbelgedrag. „Het is vaak meer dan gewoon wegblijven. Het is een voorteken van ellende”, aldus Cörüz (CDA). Hij vroeg zich af of een kinderrechter niet beter toegerust is om spijbelgedrag te beoordelen. PvdA-Kamerlid Wolfsen pleitte voor een spijbelrechter waar de leerling samen met zijn ouders snel naartoe moet.

LPF-Kamerlid Eerdmans kreeg van de VVD enige bijval voor zijn plan voor leken- en juryrechtspraak. Daarmee wil hij burgers betrekken in rechtszaken over moord en doodslag. De VVD wil eerst het antwoord van Donner afwachten. De PvdA vindt het voorstel een stap te ver, maar wil wel dat burgers meer bij de rechtspraak worden betrokken. Methoden daarvoor moeten onderzocht en besproken worden, aldus Wolfsen (PvdA).

Eerdmans wil verder weten wat Donner gaat doen aan een nieuw fenomeen: de groepsverkrachting, waarbij meerdere jonge jongens zich vergrijpen aan een meisje of meisjes. Zelfs als de daders, volgens hem te licht, zijn gestraft en daarna intensief worden gevolgd, gaan de verkrachtingen vaak door.