Volgens Chirac hebben de ongeregeldheden eem „diepe malaise" en een „nationale identiteitscrisis" aan het licht gebracht. De reactie van de autoriteiten zal volgens de president ferm en rechtvaardig zijn, overeenkomstig de normen en waarden die in Frankrijk gelden. De prioriteit ligt echter bij het herstellen van de openbare orde, zei Chirac.Het was de eerste keer dat het Franse staatshoofd zich direct tot de bevolking wendde over de onlusten. Hij liet zich nog maar twee keer eerder in het openbaar uit over de kwestie sinds de rellen eind oktober begonnen. Critici verwijten Chirac een gebrek aan leiderschap.

De prioriteit ligt bij het herstellen van de openbare orde, zei Chirac. Iedereen die aan de rellen heeft deelgenomen, zal voor het gerecht worden gebracht, bezwoer de president. Justitie zal volgens hem „geen zwakheid” tonen.

Door verlenging met drie maanden van de noodtoestand in de geteisterde departementen krijgen ook de lokale overheden de kans het geweld uit te bannen. Het kabinet besloot maandag onder leiding van Chirac tot een nieuwe wet, omdat volgens de huidige wetgeving alleen een noodtoestand van twaalf dagen mogelijk is. De wet wordt dinsdag voorgelegd aan het parlement.

Met de verlengde noodtoestand probeert de Franse regering grip te krijgen op de wanorde in de buitenwijken van de grote steden, waar in de nacht van zondag op maandag opnieuw vandalen en relschoppers actief waren. De politie meldde wel een sterke daling van het aantal incidenten en brandstichtingen. Niettemin gingen 284 auto’s in vlammen op en arresteerde de politie 212 mensen.

Terwijl Chirac enerzijds harde maatregelen tegen de relschoppende jongeren benadrukte, beloofde hij er alles aan te doen om de situatie in arme wijken van Franse steden te verbeteren. Er moet een einde komen aan de problemen met woningen, werkloosheid en de discriminatie, volgens de president „een gif in de Franse maatschappij”.

Frankrijk zal onder meer een vrijwilligersprogramma opzetten om kansarme jongeren aan een baan te helpen. Deelnemers krijgen van talrijke sectoren van de maatschappij ondersteuning en training, aldus Chirac. Over twee jaar moeten daardoor al 50.000 jongeren zijn geholpen. Ook moet de regering meer doen tegen illegale immigratie en mensenhandel, die de president een „moderne vorm van slavernij” noemde.

Chirac had zich sinds het uitbreken van de rellen slechts twee keer publiekelijk uitgelaten over de kwestie. Critici verwijten hem een gebrek aan leiderschap in deze voor Frankrijk moeilijke tijden.

De president meldde verder dat de ouders van jonge relschoppers die hun verantwoordelijkheid niet hebben genomen, gestraft zullen worden. De locoburgemeester van een voorstad van Parijs nam maandag alvast een voorschot op de woorden van Chirac door sociale voorzieningen voor families van relschoppende jongeren stop te zetten. Het gaat om gemeentelijke uitkeringen om de schoolkantine, ziektekosten en rekeningen voor gas, water en elektriciteit te betalen.