Duitse partijen zeggen ja tegen grote coalitie
BERLIJN (ANP/DPA/RTR) – De weg naar de grote coalitie in Duitsland is vrij. Afgevaardigden van SPD, CDU en CSU hebben maandag op partijcongressen in grote meerderheid ’ja’ gezegd tegen het resultaat van de onderhandelingen.
Dat betekent dat zij het coalitieverdrag vrijdag – twee maanden na de onbeslist geëindigde verkiezingen van 18 september – officieel kunnen ondertekenen. De verkiezing van CDU–politica Angela Merkel op 22 november tot eerste vrouwelijke bondskanselier en eerste bondskanselier uit het voormalige Oost–Duitsland is dan nog slechts een formaliteit.In het regeerakkoord staat dat Duitsland vanaf 2007 weer moet voldoen aan de voorwaarden die het stabiliteitspact stelt aan EMU–landen. Dat betekent dat het begrotingstekort omlaag moet door een mix van belastingsverhogingen, bezuinigingen op oudedagsuitkeringen en subsidieverlagingen.
Met een klein beetje gemor stemden de gedelegeerden van CDU, CSU en SPD in Berlijn, München en Karlsruhe in met het ongewone verbond, de eerste grote coalitie sinds de jaren zestig. Na decennialang ’vijandschap’ gaan de ’zwarten’ en de ’roden’ de komende tijd samen regeren. Of dat de volledige termijn van vier jaar wordt, is onzeker. Uit een peiling van het weekblad der Spiegel, afgelopen weekeinde, bleek dat de meeste Duitsers geloven dat die vier jaar niet haalbaar is.
Voor alle coalitiepartners waren er bittere pillen te slikken. Het gemor betrof bij de CDU en de CSU vooral het idee dat Merkel te veel heeft weggegeven aan de SPD om maar kanselier te kunnen worden. Ook waren er bezwaren tegen de afspraak dat er een extra belastingheffing komt voor grootverdieners.
Merkel zei dat de coalitie met de SPD het „enige verantwoorde vooruitzicht" voor Duitsland is. „Het succes van de grote coalitie zal worden bepaald door de vraag of de mensen er uiteindelijk beter van worden."
Voor de SPD zijn de verhoging van de BTW en de verminderde bescherming van werknemers pijnpunten. Vertrekkend bondskanselier Gerhard Schröder zei op zijn partijcongres in Karlsruhe dat niemand iemand zal dwingen deze coalitie lief te hebben of die toe te juichen. Maar hij drong er bij de partijleden op aan in te stemmen met het tweehonderd pagina’s tellende akkoord, dat volgens hem en de toekomstige vicekanselier Müntefering op vrijwel alle punten ontegenzeglijk de signatuur van de SPD heeft en dat de enige kans biedt op een stabiele regering. Hij riep de partijleden op de grote coalitie niet als „iets opgedrongens" te beschouwen, maar de kansen te grijpen en te benutten.
Dat de partijleden Schröders inzet konden waarderen, bleek uit een meer dan tien minuten aanhoudende ovatie. De sociaaldemocraten weten dat zij het aan hem te danken hebben dat zij niet met de Groenen in de oppositie zijn beland, maar met een nieuwe partner weer in de regering zitten.
De afgevaardigden van de partijen wisten dat er geen alternatief is, omdat de kiezers zich op 18 september duidelijk hebben uitgesproken. Merkel benadrukte dat de coalitieafspraken „geen afsluiting zijn, maar een begin". Ze zei dat het geen gemakkelijke weg zal zijn, omdat Duitsland voor „ongelooflijk grote problemen" staat. Ook Müntefering gaf duidelijk aan dat de nieuwe regering niet voor een eenvoudige opgave staat: „Gemakkelijk wordt het niet, dat weten wij allemaal". Medeverantwoordelijkheid is volgens hem beter dan oppositie.