Dat zei prof. dr. C. Spreeuwenberg, gezondheidswetenschapper aan de Universiteit Maastricht, zaterdag op een symposium.De Maastrichtse hoogleraar is niet optimistisch gestemd over het antwoord op de vraag hoe huisartsen met palliatieve zorg omgaan. „Huisartsen werken te veel als solist en niet als team. Bovendien is er sprake van een afnemend zelfreinigend vermogen van deze beroepsgroep”, aldus Spreeuwenberg. Volgens hem heeft palliatieve sedatie niet de intentie het levenseinde te bespoedigen, maar wordt op de koop toegenomen dat het levenseinde wordt bespoedigd.

Volgens dr. B. Zylicz, internist-oncoloog en palliatief consulent, is de praktijk van palliatieve sedatie in Nederland gekleurd door euthanasie. „Daarom gaan wij zo nerveus met palliatieve sedatie om.”

Zylicz vergeleek de situatie met Engeland, waar hij momenteel in een hospice werkt. „In Engeland is euthanasie niet toegestaan. Daar richt men zich alleen op palliatieve sedatie.”

Zylicz betrekt palliatieve zorg niet alleen op de laatste levensfase, maar op het hele proces van ziek zijn, sterven en rouwverwerking door nabestaanden. „Palliatieve zorg is niet alleen gericht op het bestrijden van pijn.”

De arts weet uit ervaring dat mensen die horen ongeneeslijk ziek te zijn, angst hebben om in een zwart gat te vallen. „Dat zwartegatsyndroom zorgt voor grote consumptie in de gezondheidszorg. Als artsen moeten we proberen het stervensproces dichterbij te brengen door ruimte te creëren om te sterven. In die ruimte gebeurt iets heel bijzonders. Palliatieve zorg is meer gericht op bewustwording van het levenseinde dan op symptoombestrijding.”

Moreel gezien is er volgens Zylicz geen verschil tussen euthanasie en palliatieve sedatie. Hij pleit ervoor bij palliatieve zorg naar een balans te zoeken. „Als we in het begin pijn kunnen wegnemen en tegelijk het hersenvermogen intact kunnen laten, verdwijnt de vraag naar euthanasie als sneeuw voor de zon. Wanneer in de laatste levensfase de klachten toenemen willen wij palliatieve sedatie.”

Zylicz zegt daarvoor geen regels van bovenaf nodig te hebben. „Goed opgeleide artsen weten hier heel goed mee om te gaan. Zij hebben geen landelijke richtlijn nodig met toelatingscriteria voor sedatie in de laatste levensfase.”

Dr. J. Keen, palliatief consulent van het Highland Hospice in het Schotse Inverness, zei palliatieve sedatie niet te zien als een vorm van langzame euthanasie.