Maar liefst 60 procent van de CDA-kiezers is het oneens met de actie van de partijleden in de Rotterdamse gemeenteraad, zo blijkt uit een donderdag gepresenteerde enquête van onderzoeksbureau Maurice de Hond. In totaal werden 750 Nederlanders over het gedwongen aftreden van Pastors bevraagd; 59 procent vindt het vertrek onterecht, 34 procent is van mening dat het wel terecht is.In het informatieblad van het Dekenaat Rijnmond zei Pastors onder meer dat moslims vaak hun religie gebruiken als reden voor hun crimineel gedrag en om zich van de maatschappij af te keren. Pastors had sinds maart een spreekverbod: hij mocht alleen over moslims spreken als het te maken had met zijn portefeuille Fysieke Infrastructuur. Coalitiegenoot CDA steunde een motie van wantrouwen tegen Pastors omdat hij zich niet aan die afspraak hield.

De weerzin binnen het CDA tegen de motie werd donderdag onder woorden gebracht door voormalig wethouder J. van der Tak, tegenwoordig burgemeester van de gemeente Westland. Zowel in deze krant als in het tv-programma NOVA liet hij zich kritisch uit over de handelwijze van de Rotterdamse CDA-fractie.

De crisis die na Pastors’ uitspraken was ontstaan, zou volgens Van der Tak gaan om een verschil van mening tussen de een, die voor godsdienstvrijheid is, en de ander, die voor vrijheid van meningsuiting is. „Dat had misschien wat beter uitgepraat moeten worden”, aldus de CDA-burgemeester.

De uitspraken van Van der Tak zijn bij het Rotterdamse CDA-raadslid F. J. van der Heijden in het verkeerde keelgat geschoten. „Kennelijk is zelfs de architect van dit uitzonderlijke college in Rotterdam in de war gebracht door de aanhoudende roep in het land dat Pastors gemuilkorfd is door het CDA in Rotterdam”, aldus Van der Heijden. Dat is volgens hem „een opmerkelijk misverstand.” Van der Tak moet beter weten, vindt hij, „omdat hij is opgevoed met het adagium dat collegiaal bestuur met één mond spreekt. Een vuistregel die niet kan worden opgerekt.”

Volgens Van der Heijden mag die „vuistregel” ook niet worden opgerekt door een lijsttrekker die meent dat hij het collegiaal bestuur wel even mag verlaten om te zeggen wat volgens hem iedereen toch al vindt. „Collegiaal bestuur gaat over verantwoordelijkheid tegenover de gehele burgerij. Daarbij kan het niet zo zijn dat er twee opvattingen naast elkaar bestaan.”

De burgemeester van Westland had volgens Van der Heijden „zijn geboortestad ongelooflijke diensten bewezen door dat op zijn charismatische manier nog eens in NOVA voor een breed publiek uit te leggen. Verantwoordelijkheid doet in ons staatsrecht de bestuurder inderdaad een muilkorf aan. Zeggen wat je denkt, wat je eigenlijk zou willen, is in de politieke taakverdeling voorbehouden aan de volksvertegenwoordigers.”

Onder moslims in Rotterdam is boos gereageerd op de uitlatingen van Pastors. De Stichting Platform Islamitische Organisaties Rijnmond (Spior) vroeg het college per brief er afstand van te nemen. Het schrijven is voor Leefbaar Rotterdam reden om bij het gemeentebestuur aan te dringen op stopzetting van de subsidie aan de koepelorganisatie. Fractievoorzitter R. Sörensen van Leefbaar Rotterdam maakte dat donderdag bekend in de uitzending van RTV Rijnmond.