Een leider is iemand die de goede dingen doet. Welke zijn dat? Vier punten.Ten eerste investeert de leider in mensen. Een leider is er zich terdege van bewust dat zijn rol bescheiden is, dat hij mensen nodig heeft om de organisatie of het bedrijf tot een succes te maken. Hij zou dan ook veel tijd moeten besteden aan zijn mensen. Benedictus, die een belangrijke kloosterregel schreef, ziet als een van de belangrijkste taken van de abt -de leider van het klooster- mensen stimuleren tot groei.

Het is belangrijk aandacht te geven, ook vooral aan de goede mensen. Mensen stimuleren, coachen, waarderen en laten voelen dat ze belangrijk zijn voor de organisatie bindt meer dan welke materiële beloning ook. Een goede leider weet zijn mensen te stimuleren om hun kwaliteiten aan te wenden.

Verder zal hij het leren in de organisatie stimuleren, leerprocessen faciliteren en mensen inspireren. Daarvoor dient hij te beschikken over een inspirerende visie, maar ook zelf geïnspireerd te blijven. Enthousiasme en inspiratie werken nu eenmaal aanstekelijk.

Een prachtig Bijbels beeld voor de leider is de herder. Je hebt te zorgen voor je schapen. Hierin komt iets van je christen-zijn als leider openbaar: dienstbaar zijn aan je mensen.

Visie
Verder is een leider iemand die werkt vanuit een visie. Van een leider wordt verwacht dat hij de richting aangeeft, de koers kiest en daarover communiceert met zijn mensen, zodat zij gaan zien waar het naartoe moet en in beweging komen.

Daarvoor is visie nodig. Een goede visie schept rust, helpt om de goede keuzen te maken, bundelt en richt de energie. Een goed uitgewerkte visie kan enthousiasme opleveren. Zo’n visie kan naar buiten toe laten zien wie we zijn en waarvoor we staan.

Ook laat de leider de dingen gebeuren. Een visie die niet wordt gepraktiseerd werkt contraproductief en roept cynisme op. Visies moeten worden vertaald in doelen en omgezet in acties.

Succesvolle bedrijven definiëren een heldere richting, vertalen deze consistent, blijven trouw aan hun visie en stellen toewijding aan de visie centraal. Het lukt hun om leiderschapsstijlen van leiders daarbij aan te passen, systemen en structuren te ontwerpen die de visie versterken en personeelsbeleid te voeren dat hierbij aansluit. Een goede leider is transparant in het vertalen van de visie, hij zet veranderingen in gang en realiseert ze ook.

Ten vierde moet de leider zichzelf kunnen leiden. Dit is misschien wel de moeilijkste essentie. De spreukendichter zegt ons: „Wie zichzelf overwint is sterker dan wie een stad inneemt.” De Bijbel geeft ons veel voorbeelden van leiders die zeer begaafd zijn maar op dit punt falen. Wat te denken bijvoorbeeld van Saul? Het contrabeeld dat de Bijbel naast de herder zet is dat van huurlingherder, die niet de schapen maar zichzelf weidt. Een leider moet niet zichzelf weiden, maar hij moet zichzelf leiden.

Leiders dienen respect af te dwingen, niet het minst in de manier waarop ze met zichzelf omgaan. Maar al te gemakkelijk geven ze zich over aan de eigen begeerten en lusten, aan persoonlijke ambities. Veel leiders dienen zichzelf, zijn gericht op de versterking van het eigen ego.

Een goede leider dient niet zichzelf, maar dient de zaak waarvoor hij staat. Een dergelijke houding dwingt niet alleen respect af, er gaat ook een sterke voorbeeldwerking vanuit.

Een leider handelt vanuit principes en luistert naar zijn geweten. Door betrouwbaar te zijn gaan we dan vertrouwen wekken. Dit kan alleen als de binnenkant van ons leven belangrijker is dan de buitenkant. Als het belangrijker is om volgens principes te leveren, betrouwbaar en integer te handelen, dan onze macht te bevestigen. Niet wat heb ik eraan moet onze drive zijn, maar: welke bijdrage kan ik leveren?

Leidinggeven is vooral jezelf leiden en daarmee komen we heel dicht bij onszelf, bij ons hart en bij onze ziel. De christen die leider is, dient zich vooral geleid te weten door de grote Leidsman, Die niet gekomen is om gediend te worden, maar om te dienen. Dat is dienstbaar leiderschap!

De auteur is algemeen directeur van Driestar educatief.