Binnenland

"Nagelaten bekentenissen" van Anton Mussert

DEN HAAG (ANP) – De Nederlandse NSB–voorman Anton Mussert had tijdens zijn huwelijk met zijn achttien jaar oudere tante niet alleen een buitenechtelijke affaire met zijn veel jongere nichtje, hij heeft ook ooit een verhouding gehad met een oudere joodse vrouw, de echtgenote van een bankier.

9 November 2005 13:48Gewijzigd op 14 November 2020 03:09

Dat schrijft Gerard Groeneveld in Nagelaten bekentenissen, een nieuw boek over de NSB–leider dat volgende week verschijnt. In het boek wordt volgens Groeneveld ook een verantwoording voor zijn daden van Mussert zelf afgedrukt die nog niet eerder is gepubliceerd. Andere (na–oorlogse) verantwoordingen voor zijn strafprocessen, zijn dat wel. De eerste van deze in totaal drie verantwoordingen is echter pas sinds enkele jaren openbaar in het Nationaal Archief in Den Haag.De verhouding met de joodse vrouw was overigens al in de jaren twintig, toen de rassenwetten van de nazi’s nog lang niet aan de orde waren en de NSB zelfs nog moest worden opgericht. Van de NSB zijn aanvankelijk ook wel joden lid geweest.

Mussert was toen echter ook al gehuwd. Groeneveld dook het verhaal over de relatie met de uit Polen afkomstige Jadwiga Rosenblatt op in een ander stuk, dat in de oorlog waarschijnlijk door de SS is opgesteld. De man van de vriendin zat er niet mee, aldus Groeneveld, deze Pieter Vuyk wilde voor het omgaan met zijn vriendinnen een gelijke vrijheid.

In de verantwoording die volgende week wordt gepubliceerd, schijft Mussert onder meer dat ook hij „een mensch met zijn gebreken" is en „daartoe behoort de zeer menschelijke eigenschap ook graag populair te zijn".

De NSB’ers hadden het zwaar gehad, gedurende de bezetting, aldus Mussert: „Het Nederlandsche volk heeft in deze vijf jaren veel geleden, maar de getrouwe, eerlijke NSB–ers hebben daarvan zóó ruimschoots hun deel gehad, dat zij behooren tot het zwaarst getroffen deel der natie".

Mussert schrijft ook over het ’Nederlandsch begrip van nationaal–socialisme, dat toch volkomen eerbaar is, en niets in zich houdt van geweld en knechting van anderen’. „Nu hebben wij leeren kennen een Duitsche furie. En nu komt de groote tragiek voor ons, Nederlandsche nationaal–socialisten, dat deze furie geschiedde door hen, die zich nationaal–socialist noemden en dat het geschiedde in de naam van het nationaal–socialisme".

De NSB–leider schreef ook hij de Wassenaarse landgoederen Ter Horst en Raadhorst uit handen van de Duitsers heeft weten te houden en dat ze daardoor ongeschonden zijn gebleven. Het waren toen al bezittingen van de Oranjes. Prins Frederik, zoon van koning Willem I, had ze in 1838 gekocht, samen met onder meer de Eikenhorst, waar nu prins Willem–Alexander woont met zijn gezin. In opdracht van Frederik heeft de landschapsarchitect Von Petzold er het zeer waardevolle landgoed De Horsten van gemaakt.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer