Volgens Van Schendelen staat het politici, net als in de Haagse politiek, vrij om hun persoonlijke mening over verschijnselen in de maatschappij te geven. „Afgaande op de letterlijke tekst zoals de media die uit het katholieke blad citeerden, vind ik dat Pastors niets verkeerds heeft gezegd. Zijn uitspraken schaar ik onder de vrijheid van meningsuiting.” Wat vindt u van het spreekverbod dat Pastors door de raad was opgelegd?
„Formeel gezien was het niet eens een spreekverbod. Zoiets kan een gemeenteraad niet aan een wethouder opleggen. De intentie van de raad was dat hij zich niet zou bemoeien met de portefeuille van anderen. En dat heeft hij met de uitspraken zoals ik die heb gelezen allerminst gedaan. Bovendien vind ik de beschuldiging van sommige fracties dat Pastors zijn verkiezingscampagne al is begonnen onterecht. Er zat geen regie achter. Hij heeft immers niet zelf het verhaal uit dat blad doorgespeeld naar de media.”

Hoe nu verder met het Rotterdamse gemeentebestuur?
„Wettelijk gezien kan Pastors gewoon blijven zitten. Een motie van afkeuring of wantrouwen is niet voldoende om hem daadwerkelijk te ontslaan.”

De Rotterdamse politicoloog -die na de eclatante verkiezingsoverwinning van Leefbaar Rotterdam in 2002 als informateur voor het nieuwe college optrad- schetst drie mogelijke scenario’s.

„Pastors kan opstappen en zijn portefeuille aan collega-wethouder en partijgenoot Van Sluis geven. Een andere mogelijkheid is dat uit solidariteit met Pastors ook de andere LR-wethouders Van Sluis en Van den Anker uit het college stappen. Daarover is nog onzekerheid. Het gemeentebestuur moet dan zwaar gehandicapt de resterende vier maanden tot aan de lokale verkiezingen komend voorjaar zien door te komen.”

Heel spannend wordt het volgens Van Schendelen als Pastors -de derde optie- laconiek op de motie reageert en niet vrijwillig vertrekt. „De raad kan in dat geval met een ontslageis komen. Dan moet de CDA-fractie kleur bekennen. Ze doet er mijns inziens beter aan om te accepteren dat Pastors blijft. Daarmee voorkomt het CDA dat het straks verantwoordelijk wordt gehouden voor de val het totale college.”

Al eerder vertrok er een wethouder van Leefbaar Rotterdam, evenals enkele raadsleden. Heeft de partij sinds 2002 aan kracht ingeboet?
„Bij de gesprekken van bijna vier jaar geleden om te komen tot de vorming van een coalitie, riepen alle media dat het onmogelijk was de partijen op één lijn te krijgen. Toen dat vervolgens wel lukte, zeiden dezelfde media dat het college van VVD, CDA en Leefbaar Rotterdam het niet lang vol zou kunnen houden. Maar het zit er nog steeds. De samenwerking binnen het college was op alle fronten gewoon goed. Jammer genoeg gaat het regelmatig fout bij het dossier islam/ moslims/integratie. De kiezer moet in het voorjaar maar laten merken aan welke standpunten daaromtrent hij de voorkeur geeft.”

Pastors is lijsttrekker voor Leefbaar Rotterdam bij de komende gemeenteraadsverkiezingen. Hoe schat u zijn kansen in?
„De motie van wantrouwen tegen Pastors speelt hem alleen maar in de kaart. De gewezen wethouder kan nu vrij campagne gaan voeren. Hij kan aanvoeren dat hij monddood gemaakt is en dat brengt hem in een slachtofferrol. Pastors kan het CDA in de hoek zetten met het verwijt dat de partij de stekker eruit heeft getrokken.

Bovendien heeft hij de mogelijkheid om de PvdA weg te zetten als islampartij. Recent hoorde ik totaal willekeurig wat mensen in een kantine tegen elkaar zeggen, dat islamitische allochtonen selectief diefstal plegen. Pastors heeft zijn ogen en oren goed open en hij heeft die signalen uit de Rotterdamse samenleving goed opgepikt. Ik merk ook om me heen dat de uitspraken van hem op veel sympathie kunnen rekenen bij een groot deel van de Rotterdammers.”

Zou u na de verkiezingen opnieuw als informateur in Rotterdam aan de slag willen?
„Het mooiste is als partijen er samen uit kunnen komen. Of Van Schendelen bij een impasse in de collegeonderhandelingen opnieuw in de picture komt, zie ik dan wel weer. En of mijn antwoord dan weer ja zal zijn, weet ik nog niet.”