Europa stelt strenge milieu- en gezondheidseisen als het gaat om de verwerking van bijvoorbeeld afgedankte koelkasten, batterijen en autobanden. Dit maakt de verwerking ervan vaak duurder dan bijvoorbeeld in Afrikaanse of Aziatische landen, die die eisen niet stellen.Het afval mag in sommige gevallen getransporteerd worden onder strikte voorwaarden. Om mens en milieu in ontwikkelingslanden te beschermen, mogen sommige afvalstoffen zoals gevaarlijk en cfk-houdend vuil niet geëxporteerd worden. In de praktijk blijkt echter dat transporteurs zich vaak niet aan die regels houden, bevestigde een woordvoerster van het ministerie van VROM zaterdag het bericht hierover in NRC Handelsblad.

Bij de controle zijn zeehavens in negen Europese landen -Duitsland, Frankrijk, Groot-Brittannië, Ierland, Polen, Letland, Slovenië, Zweden en Nederland- bezocht. De inspecteurs onderschepten daarbij onder meer illegaal Zweeds kabelafval voor China, afgedankte koelcompressoren met cfk’s voor Pakistan en een onwettig transport met koperafval naar Panama. In Frankrijk, Zweden en Nederland werden de meeste overtredingen gevonden. Volgens de VROM-woordvoerster dankt Nederland die hoge klassering aan de Rotterdamse haven, die ook voor het onwettig afvalvervoer als doorvoerhaven fungeert.

Soms waren de papieren van de transporten niet in orde. Om afval naar bijvoorbeeld Afrika of Azië te vervoeren, is toestemming nodig van het land waar de spullen naartoe gaan. Geregeld bestaat die goedkeuring niet, of is toestemming gegeven voor een ander soort afval dan er in de containers zit. Het betrapte illegale afval is teruggestuurd naar het land van herkomst.

De controle is gehouden in het kader van het internationale zeehavenproject. Dit heeft als doel ervoor te zorgen dat lidstaten zich beter houden aan de Europese regels voor de export van (gevaarlijk) afval. Voor VROM onderstrepen de resultaten dat de lidstaten meer moeten samenwerken bij de controle op de afvaltransporten en dat hiervoor een Europese strategie moet komen.