Het internationale Rijnsymposium, dat dezer dagen in Bonn wordt gehouden, is van groot belang voor het voortbestaan van trekvissen als de zalm en de paling. Het Rijnsymposium, waar alle belangrijke deskundigen en beleidsmakers aanwezig zullen zijn, heeft als centraal thema vismigratie. Dagelijks worden duizenden trekvissen onnodig vermalen door turbines van waterkrachtcentrales en gemalen. Daarom presenteert Stichting Reinwater op het symposium twee visvriendelijke voorzieningen, die volgens de stichting in Europa verplicht moeten worden gesteld om het uitsterven van trekvissen te voorkomen.De rivier de Rijn is de laatste jaren weliswaar veel schoner geworden, maar toch moeten trekvissen in deze rivier nog vrezen voor hun leven. De ogenschijnlijk duurzame waterkrachtcentrales behoren tot de grootste vijanden van de paling en de zalm. Wanneer de vissen een waterkrachtcentrale passeren, lopen ze grote kans te worden vermalen door de turbinebladen. Tussen de 10 en de 50 procent, afhankelijk van de vissoort, sterft per waterkrachtcentrale zo berekende de Rijncommissie vorig jaar. Omdat er in het hele Rijnstroomgebied honderden van deze ’vismolens’ zijn aangelegd, worden populaties trekvissen met uitsterven bedreigd. In Nederland is het probleem extra groot, omdat er ook nog eens duizenden gemalen liggen om onze polders droog te pompen. In deze gemalen worden jaarlijks nog eens miljoenen vissen beschadigd of vermalen.

De visvriendelijke systemen, die Stichting Reinwater in samenwerking met Sportvisserij Nederland, Witteveen+Bos en uitvinder Gerard Manshanden op het symposium presenteerde, beschermen de vissen bij hun migratie. Bij de waterkrachtcentrale wordt dan een visgeleidingssysteem aangelegd. De vissen worden met een stroboscooplicht in een fuik geleid, waarna ze door een buis over de waterkrachtcentrale kunnen zwemmen. Bij het gemaal worden ze juist door stroboscooplicht bij de pomp van het gemaal weggehouden en kunnen ze via een speciaal aangelegde visinlaat aan de zijkant veilig passeren. Dit systeem is onlangs voor het eerst en met succes aangelegd in Nederland. De systemen zijn bedacht door uitvinder en visser Gerard Manshanden in samenwerking met Witteveen+Bos.

Stichting Reinwater en Sportvisserij Nederland roepen de overheden en waterbeheerders de komende dagen op om deze systemen ook daadwerkelijk aan te gaan leggen. De aanleg van deze visvriendelijke systemen moet Europees worden verplicht, willen we aan de eisen van de Europese Kaderrichtlijn Water voldoen. Deze stelt immers dat alle lidstaten voor 2015 een goede visstand moeten hebben gerealiseerd.

voetnoot (u17(De auteur is betrokken bij de Stichting Reinwater.