PvdA-Tweede Kamerlid Koenders wil opheldering van het kabinet over de speech van de Koningin. Vooral de opmerking van de Koningin over de „ondubbelzinnige wijze” waarop Poetin aansluiting heeft gezocht bij de internationale strijd tegen het terrorisme, is tegen het zere been van de PvdA.Ook de lovende woorden van koningin Beatrix over het doortastende optreden van Poetin tegen racisme en xenofobie, deelt Koenders niet. „Het is te ongenuanceerd, te omfloerst in de kritische kanttekeningen, en ook nog eens veelal bezijden de waarheid”, aldus Koenders.

Hij krijgt steun van GroenLinks en SP. GroenLinks-Kamerlid Karimi vond de tafelrede van de Koningin „tenenkrommend.” „Als je kijkt naar Tsjetsjenië is het beschamend dat er zo’n lofzang is afgestoken. Hoe hebben Balkenende en Bot de Koningin zulke woorden in de mond kunnen leggen? Hier was de koopman toch weer sterker dan de dominee.”

SP-Kamerlid Van Bommel stelt dat Nederland volgens EU-afspraken verplicht is in de contacten met Rusland de bedreigingen van advocaten en mensenrechtenstrijders aan de orde te stellen.

D66-Kamerlid Van der Laan trok dinsdag in de Kamer al aan de bel over de mensenrechten. Ze schrok toen de Koningin tegen Poetin zei dat ze uiting wilde geven aan „ons respect voor het vele dat in korte tijd in uw land tot stand is gebracht.” Van der Laan: „Terwijl de vrije media worden onderdrukt en de mensenrechten geschonden.”

CDA en VVD begrijpen niets van de kritiek. CDA-Kamerlid Ormel geeft de Koningin gelijk. „Als je bedenkt dat president Jeltsin tien jaar geleden nog op een tank moest klimmen om een staatsgereep te verijdelen, is er veel ten goede veranderd.” Bovendien is het volgens het CDA internationale etiquette om tijdens een staatsbezoek de vriendschap te benadrukken en niet de bedoeling dat de gasten met ruzie het land verlaten.

Van Baalen (VVD) stelt dat de criticasters er niets van hebben begrepen en noemt de kritiek onterecht. „Een staatsbezoek is geen strafexpeditie en ook geen tentamen mensenrechten. De kritiek is gekrabbel in de marge van mensen die niet weten hoe internationale diplomatie werkt.”

CDA Tweede Kamerlid De Haan is zeer onder de indruk van de Russische president Poetin. De Haan zat als voorzitter van de vaste Kamercommissie Buitenlandse Zaken gisteren om de tafel met de president.

„Ik ben zeer positief over het gesprek. Het is een indrukwekkende man met een zeer dwingende manier van spreken. Je stelt hem een vraag en je bent een halfuur verder”, aldus De Haan.

Premier Balkenende en Poetin hebben gisteren, op de tweede dag van het staatsbezoek van de Russische leider aan Nederland, „een open dialoog” kunnen voeren over de mensenrechten in Rusland. Balkenende zei tijdens een persconferentie dat hij de Nederlandse zorgen had overgebracht. Poetin wees erop dat het terrorisme „adequaat” bestreden moet worden en zei te streven naar meer samenwerking met Europa in de strijd tegen het terrorisme.

Poetin sneerde naar kritische Europese politici die „een groter moslim willen zijn dan de profeet Mohammed”, maar weigeren waarnemers te sturen naar een referendum of presidentsverkiezingen in Tsjetsjenië.

Verscheidene Russische kranten en nieuwszenders berichtten gisteren over het bezoek van Poetin aan Nederland. Voor zover de berichtgeving de feitelijke beschrijving van de feestelijke ontvangsten die Poetin ten deel vielen ontsteeg, onthield de Russische pers de lezers de kritische noten die de Nederlandse regering over de mensenrechtensituatie in Rusland heeft gekraakt.

Overigens gaan Nederland en Rusland nauwer samenwerken. Gisteren ondertekenden de ministers van Buitenlandse Zaken verdragen over samenwerking op de gebieden onderwijs, politieke dialoog, economie, transport, milieu, belastingen, douane, justitie en politie, defensie, sociale zaken, onderwijs en cultuur.

Ook tekenden vertegenwoordigers uit het bedrijfsleven twee overeenkomsten en zijn er nieuwe afspraken gemaakt tussen TNO en de Russische Academie van Wetenschappen over wetenschappelijk onderzoek.

Oliemaatschappij Shell heeft tijdens het bezoek van president Poetin vergeefs geprobeerd de problemen rond een investering op het schiereiland Sachalin, in het oosten van Rusland, op te lossen. Poetin is niet van plan meer geld te pompen in het project, dat veel duurder blijkt uit te vallen dan verwacht. Dat meldt het Russische dagblad Kommersant, dat zich baseert op niet nader aangeduide bronnen.

Koningin Beatrix heeft gisteravond afscheid genomen van Poetin en zijn vrouw. De afscheidsceremonie had plaats voor Paleis Noordeinde in Den Haag.