’Taal raakt ook getraumatiseerd door geweld’
AMSTERDAM (ANP) – Hij hoopt in Amsterdam rust te vinden om de taal weer de ruimte te geven. De Algerijnse dichter/schrijver El–Mahdi Acherchour is een jaar lang op uitnodiging van de Stichting Amsterdam Vluchtstad in de hoofdstad en de eerste bewoner van het gerestaureerde voormalig woonhuis van Anne Frank.
In zijn land leeft hij teruggetrokken in een dorp in Kabylië, de bergachtige berberstreek in het noorden van Algerije. Desondanks geeft dat hem niet de rust om te schrijven. „Ook al schrijf ik geen maatschappijkritische romans, de onrustige politieke situatie in Algerije beperkt mij wel. Het centrale gezag in Algiers onderdrukt de berbercultuur in mijn regio. Het vele geweld in mijn land traumatiseert de taal", zei Acherchour vrijdag in Amsterdam.De 32–jarige Algerijn schrijft zijn boeken en gedichten voornamelijk in het Frans of in het Kabylisch, een berbertaal. Zijn werken zijn nog niet in het Nederlands vertaald. Hij is nu sinds drie weken in Amsterdam en heeft al zijn eerste gedicht geschreven. „Het is een korte impressie van deze stad". Hij wil hij hier werken aan een roman.
De Stichting Amsterdam Vluchtstad stelt geen eisen aan het verblijf van de Algerijn. „Die roman hoeft niet af. De enige eis die geldt is dat de schrijver in zijn land omwille van zijn werk wordt bedreigd, dan wel in zijn schrijverschap belemmerd. Daarbij moet de schrijver na een jaar ook weer terug kunnen naar zijn land", zegt stichtingsvoorzitter Maarten Asscher.
De stichting huurt sinds september de gerenoveerde woning van de familie Frank aan het Merwedeplein. Burgemeester Cohen verrichtte vrijdag de officiële oplevering. De tijdelijke werkplek van Acherchour bevalt hem. „In Kabylië is mijn woning een stuk eenvoudiger. Er hangt niets aan de muren en er staat een bed, een schrijftafel en een stoel". Hij kent Anne Frank niet alleen van de verhalen. Toen hij jong was, heeft hij ook haar dagboek gelezen. „Haar verhaal geeft mijn verblijf hier een extra dimensie".
Acherchour is inmiddels de zesde gast van Amsterdam Vluchtstad. De stichting is hem op het spoor gekomen via diverse kanalen. „Bestuurslid Adriaan van Dis heeft hem ontmoet op de Belles Etrangères, een internationale schrijversmanifestatie in Frankrijk en een ander bestuurslid Ed van Thijn kende zijn verhaal van mensenrechtenorganisaties. Hij voldeed aan onze beschrijving".
Het initiatief Amsterdam Vluchtstad bestaat sinds 1997. In dat jaar sloot Amsterdam zich officieel aan bij het internationale netwerk van Vluchtsteden, dat door Salman Rushdie in het leven is geroepen. De stichting biedt op initiatief van de gemeente Amsterdam telkens voor een periode van een jaar onderdak aan een schrijver, dichter of journalist die in zijn of haar land omwille van zijn geschriften wordt vervolgd of bedreigd, dan wel in zijn schrijverschap wordt belemmerd.
Vijf schrijvers zijn inmiddels te gast geweest in Amsterdam. In 1997 en 1998 verbleef de Algerijnse journalist, politiek commentator en schrijver Ahmed Ancer in Amsterdam. In 1999 werd gastvrijheid geboden aan Ragip Duran, een Turkse journalist die gespecialiseerd is in de Koerdische kwestie en de media in Turkije. In 2001 ging de Iraanse schrijver, dichter en essayist Kaveh Goharin na een verblijf van een jaar terug naar zijn thuisland. In 2003 was de Cubaanse dichter en tijdschriftredacteur Ernesto Ortiz Hernandéz in Amsterdam te gast. Nelly Bekus Goncharova, schrijfster en journaliste uit Wit–Rusland, was de laatste gast in het voormalige pand van de stichting aan de Keizersgracht.