Taken gekozen burgemeester later uitgewerkt
Het nieuwe kabinet zal bepalen welke taken en bevoegdheden de gekozen burgemeester krijgt. Dat hebben CDA, LPF en VVD woensdag afgesproken. Twee weken geleden kwamen de onderhandelaars Balkenende (CDA), Herben (LPF) en Zalm (VVD) al overeen dat de burgemeester in de toekomst gekozen zal worden.
LPF-voorman Herben maakte na de onderhandelingen duidelijk dat hij de bevoegdheden van de gekozen burgemeester wil verruimen. Zo zou volgens hem de burgervader zijn eigen wethouders moeten kiezen.
In afwachting van de burgemeestersverkiezing willen de drie onderhandelaars af van de huidige praktijk, waarbij de gemeenteraad twee kandidaten voordraagt aan de minister van Binnenlandse Zaken. CDA, LPF en VVD willen tijdelijk terug naar de oude systematiek. Dat betekent dat de minister van Binnenlandse Zaken de burgemeester benoemt in gemeenten tot 50.000 inwoners, en het kabinet beslist over benoemingen in grotere gemeenten. In beide gevallen komt de gemeenteraad met een voordracht.
CDA-leider Balkenende kondigde aan dat het nieuwe kabinet gaat onderzoeken hoe er departementen eventueel samengevoegd zouden kunnen worden. Met name de LPF is voorstander van het ’clusteren’ van de huidige departementen, maar volgens Balkenende kan dat idee niet ’halsoverkop’ worden doorgevoerd.
De onderhandelaars willen evenals het demissionaire kabinet de aanbevelingen van de commissie-Franssen over de organisatie van de krijgsmacht overnemen. Dat betekent dat de chef van de Defensiestaf een meer sturende rol moet krijgen. Of er een opperbevelheber komt voor alle krijgsmachtonderdelen, zoals eerder door het CDA wel eens is bepleit, staat nog niet vast.
Verschil van mening is er nog over de hoogte van de ontwikkelingshulp. Het CDA houdt vast aan 0,8 procent, terwijl de VVD niet verder wil gaan dan 0,7 procent. Mogelijk wordt hier een uitweg gevonden door een deel van de gelden voor asielbeleid onder te brengen bij de ontwikkelingshulp.
LPF-leider Herben drong tijdens de onderhandelingen nog aan op vervanging van de Nederlandse vertegenwoordiger Van Mierlo in de Europese Conventie, de denktank die een hervorming van de Europese Unie voorbereidt. Hij wil nu eerst in zijn fractie bespreken of de LPF genoegen neemt met de toezegging van minister Van Aartsen (Buitenlandse Zaken) dat oud-D66-leider Van Mierlo daar de mening van Nederland moet uitdragen.