Elke dag spotten langs de startbaan
SCHIPHOL - Schiphol verklaart de oorlog aan de vliegtuigspotter. Terroristen kunnen zich te gemakkelijk verschuilen tussen de luchtvaartfanaten en de hobbyisten veroorzaken te veel overlast. „Ze hadden al veel eerder maatregelen moeten nemen.”
De wind wakkert aan, de regen klettert neer. Eén herfstbuitje en Nederland is direct van slag. Snelwegen slibben dicht, de vertraging op Schiphol loopt op tot anderhalf uur. Weer of geen weer, een echte vliegtuigspotter blijft op z’n post.Nauwlettend registreren de kerosinesnuivers dagelijks elke beweging op de baan. Ze parkeren daarbij vaak in het wilde weg en lappen verkeersregels aan hun laars. Vooral bij de Polderbaan. Daar ontbreekt een officiële kijkplek. Hele families nestelen zich soms in de berm, de calamiteitendoorgangen zijn regelmatig versperd.
De luchthaven heeft maandag maatregelen aangekondigd. Als het aan Schiphol ligt, zijn spotters alleen nog welkom op de drie officiële spottersplaatsen: het Panoramaterras en de parkeerplaatsen langs de Kaagbaan en de Buitenveldertbaan.
Terecht, reageert E. Th. Janmaat. „Heel logisch dat ze paal en perk gaan stellen. Vaak zie je mensen zomaar vanaf de weg het land inlopen, om maar zo dicht mogelijk bij de vliegtuigen te kunnen komen. Op sommige plaatsen kun je de toestellen bijna aanraken, zo dichtbij komen ze langs. Gevaarlijk gewoon. Ze hadden al veel eerder maatregelen moeten nemen.” Luidruchtig scheert een spierwitte F-27 voorbij. „Een Nederlands toestel, moet nog worden geschilderd.”
Elke dag rijdt de vliegtuigspotter van Uithoorn naar Schiphol. „Zeven kilometer, tien minuten.” Zakje brood mee. Negen van de tien keer strijkt hij neer bij de Kaagbaan. „Hier heb je het mooiste uitzicht.” Sinds zijn pensionering, nu drie jaar geleden, volgt hij vliegmachines. „Prachtig. Er is hier altijd wel iets te beleven.” Vooral in het weekend is het druk. „Zondags staan hier drie patatkramen en een ijswagen.”
In de verte taxiet Martinair Cargo langs. „Die gaat daar laden en lossen.” Een échte spotter noemt Janmaat zichzelf niet. „Je hebt van die mensen die elk nummer noteren. Daar begin ik niet aan. Ik kijk hier alleen maar een beetje.” Vandaag blijft hij achter het stuur van zijn auto zitten. Cameraatje en verrekijker binnen handbereik. Vandaag is het te vochtig buiten.
Brullend komt Kalitta Air voorbij. Janmaat onderbreekt noodgedwongen zijn relaas. De vutter vertelt even later dat hij graag elke maatschappij een keer wil vastleggen. Zijn fotocollectie telt op dit moment vijftig verschillende luchtvaartbedrijven. Kalitta bevindt zich nog niet in de verzameling. De spotter haalt zijn schouders op. „’t Is vandaag geen weer.”
Twee minuten later stuift easyJet in een enorme wolk opspattend water voorbij. In een wip verdwijnt de 737 in de wolken. Het zicht is vandaag erg beperkt. Bij helder weer zou Janmaat graag eens een kijkje nemen in de verkeerstoren. „Pracht uitzicht moet je daar hebben.”
Hij wijst in de verte. „Kijk, die gaat oversteken.” Een vrachtkist van DAS gromt en zet zich langzaam in beweging. „Die komt hier altijd bloemen brengen. Vanuit Afrika.” Een blauw geschilderde turboprop scheert voorbij. „Een F-27”, weet Janmaat. „Dat zijn de werkpaarden van KLM.”
Bang voor terroristische activiteiten rond de luchthaven is de spotter niet. „De sociale controle is hier groot. Ik ben hier nog nooit mensen met verkeerde bedoelingen tegengekomen.” Het toezicht van politie en marechaussee kan volgens hem wel een stuk beter. „Soms komen ze in een uur tijd hier vier keer langs. Elke onderlinge afstemming ontbreekt. Ze doen maar wat.”
Met buitensporig veel herrie en een donkere streep achter zich aan verdwijnt Alitalia tussen de wolken. Janmaat haalt z’n schouders op. „Uithoorn heeft knap veel last van Schiphol. Tuurlijk moeten wij thuis in de tuin ook ons gesprek wel eens even staken als er een vliegtuig overkomt. Ik lig daar niet wakker van. Reken eens uit hoeveel werkgelegenheid dit oplevert. Meer dan 50.000 directe banen. Werk is belangrijker dan een beetje herrie.”