Het lijstje vernielingen door radicale vredesactivisten groeit. Recent voorbeeld is het leksteken van ruim 1600 banden op de Majoor Mulderkazerne in het Veluwse Stroe. Schade: 900.000 euro. Sympathisanten van Radicale Anti Militarische Actie (RAMA) verwezen naar een soortgelijke actie van de groep Priemende Priemen op 8 mei op de Oranjekazerne in Schaarsbergen. Daar staken activisten tachtig banden van legervoertuigen lek. De protesten richten zich tegen de Nederlandse betrokkenheid bij de oorlog in Irak en de „illegale jacht op zogenaamde terroristen in Afghanistan.”Niet minder dan 2,6 miljoen euro was de schade die de Italiaanse militante antimilitarist Salvatore Vaccaro (53) in augustus aanrichtte toen hij met een hamer twee F-16’s op Vliegbasis Woensdrecht molesteerde. De man klom over het hek en omzeilde de bewaking. Hij vernielde de ophanging voor de raketten en de bedrading voor de bediening van deze wapens. Vorige week eiste de officier van justitie in Breda dat de man zes maanden de cel in gaat en 2,6 miljoen euro schadevergoeding betaalt aan de Koninklijke Luchtmacht. De rechter doet volgende week uitspraak.

Vorige week nog sloegen antimilitaristen van de actiegroep Onkruit toe. Een gebouw van KPN in Amsterdam moest het ontgelden. De activisten besmeurden de gevel met verf. Onkruit protesteerde daarmee tegen de deelname van KPN aan de NIID-wapenconferentie.

Onkruit
De antimilitaristische actiegroepen zijn moeilijk onder één naam te vangen. Verspreid door het land zijn diverse facties actief die de ene keer met een eigen naam en de andere keer onder de naam Onkruit naar buiten treden. Laatstgenoemde groep is het bekendst, niet het minst door het feit dat GroenLinks-Kamerlid Wijnand Duyvendak in de jaren tachtig lid was van Onkruit. In 1984 werd hij opgepakt na een inbraak in een militair complex in Dubbeldam. Over zijn deelname aan Onkruit schreef hij dat hij „hartstikke trots is op alle acties die zijn groep heeft gehouden.

Het militante antimilitaristische Onkruit wordt ook met name genoemd in de jaarverslagen van de Militaire Inlichtingen en Veiligheids Dienst (MIVD). De links-radicale groep is al jarenlang actief tegen legermaterieel, opslag van kernwapens en kerntransporten en tegen wapenbeurzen (zie kader elders op deze pagina).

Mortieraanval
Onkruidsympathisanten lieten zich vorige week op internet lovend uit over de zware vernielingen op de Majoor Mulderkazerne in Stroe. Zij riepen op diverse websites op door te gaan met vernielingen van legermaterieel. „We moeten doorgaan met het slopen van het militaire apparaat zolang christenhonden als het CDA de oorlog in Irak steunen”, drukte „een vriend van Onkruit” zich beledigend uit. Lovende woorden staan ook op de Onkruitwebsite te lezen over de vernieling van een Nederlands legervoertuig in Irak door een mortieraanval op het Nederlandse kamp Ar Rumaytah in april vorig jaar. „Wij zijn blij dat de Irakezen een handje helpen bij de strijd tegen de krijgsmacht!”

De website van Onkruit bevat een verwijzing naar een sabotagehandboek met adviezen hoe zo efficiënt mogelijk motoren en pneumatische systemen onklaar gemaakt kunnen worden. Daaronder volgt nog een rijtje adviezen over de beste manier om zo snel mogelijk veel banden lek te steken. Voor meer tips verwijst Onkruit door naar de „aktivistenschool”, een portaal op internet waarin allerhande sabotagetips staan. Belangstellenden kunnen zich er inschrijven voor een cursus activisme. Journalisten zijn niet welkom, zo staat er onomwonden te lezen. „De aanwezigheid van verslaggevers leidt de aandacht af en zorgt ervoor dat mensen verlegen worden en zich op de vingers gekeken voelen.”

Onkruit roept op zijn website ook op om de komst van de Joint Strike Fighter te verhinderen. In een lange lijst staan alle bedrijven die betrokken zijn bij de ontwikkeling van het gevechtsvliegtuig en welke actie tegen hen moet worden ondernomen. Bovendien bevat de website een uitgebreid overzicht van militaire objecten in Nederland.

Rillingen
Bij CDA-Kamerlid Kortenhorst liepen „de rillingen over zijn rug” toen hij een reeks activistische websites bezocht, waaronder die van Onkruit. Twee weken terug riep Kortenhorst minister Kamp van Defensie naar de Kamer naar aanleiding van de kostbare vernielingen op de kazerne in Stroe. „Ik vraag me af of er wellicht mogelijkheden zijn dit soort websites te verbieden. Er wordt openlijk opgeroepen tot vernieling van defensiematerieel. Groepen als Onkruit zijn semiprofessionele organisaties die ook nog gelden binnenhalen voor hun activiteiten. Dat dit allemaal kan in ons land, vind ik te gek voor woorden. De schade moet tot op de laatste cent verhaald worden op de daders.”

Kortenhorst wil dat de radicale activisten die aanzetten tot het vernielen van militair materieel, worden kaalgeplukt. „In Stroe ging voor bijna 1 miljoen euro kapot. De belastingbetaler is de dupe. We leven in een democratisch bestel waarin democratisch is beslist dat we dat materieel nodig hebben voor onze veiligheid. Het is absurd dat het domweg wordt vernield.”

Het CDA-Kamerlid signaleert dat „we dit jaar ongeveer elke maand aan de beurt zijn.” Precieze cijfers over dit jaar zijn echter nog niet te geven (zie kader). Kortenhorst verbaast zich over het schijnbare gemak waarmee activisten hun gang kunnen gaan. „In Stroe zijn ruim 1600 zware, dikke banden doorgeprikt. Dat is geen eenvoudige klus. Daar is een goede coördinatie op grote schaal voor nodig. Ik vind het een kwalijke zaak dat de beveiliging het niet heeft opgemerkt. We doen overal in de wereld mee aan vredesoperaties en veiligheidshandhaving, maar in eigen land zijn we niet eens in staat onze eigen defensiepullen te beveiligen.”

Objecten van defensie zijn nooit 100 procent te beveiligen, laat de woordvoerder van minister Kamp weten. „Maar we nemen op korte termijn maatregelen om acties zoals in Stroe te voorkomen. Welke dat zijn, kan ik niet zeggen. De vernielingen op de Majoor Mulderkazerne in Stroe zijn een forse schadepost. We hebben onszelf de vraag gesteld of we er klaar voor zijn als dit soort acties de trend wordt. Aan de andere kant kost extra bewaking geld. Daarin moeten we een afweging maken.”

De zegsman wil niet ingaan op de mogelijkheid om met camerabewaking te gaan werken. Binnenkort volgt in de Tweede Kamer een debat over beveiliging van defensieobjecten, naar aanleiding van de grootschalige wapenroof op Vliegbasis Gilze-Rijen afgelopen voorjaar. Vorig jaar al verscheen er een alarmerend rapport van de Algemene Rekenkamer over de beveiliging van militaire objecten. De Rekenkamer voerde negentien praktijktests uit. Bij zes objecten constateerde ze gebreken. Zo waren er onvoldoende patrouilles en noodzakelijke veiligheidsmaatregelen ontbraken. Bovendien waren sommige deuren open die beslist gesloten moeten zijn.

Rechtvaardig
Peter (25) -een van de leidende figuren binnen de actiegroep Onkruit- geeft op een plek in het midden des lands tekst en uitleg over het waarom van de acties. Hij zegt dat het eenvoudig is om militaire complexen binnen te komen. „We nemen de situatie van tevoren goed op. We gaan na hoe vaak en wanneer er een patrouille langs een hek komt. Er zijn complexen waar de bewaking slechts één keer in de twee uur een ronde doet. Het is een eitje om dan even het gaas door te knippen en binnen te komen. Kennelijk wegen de kosten van extra beveiliging nog steeds niet op tegen de schade die wij aanrichten.”

Het is toch niet terecht dat jullie zulke kostbare vernielingen aanrichten?

„Onze acties zijn volstrekt gerechtvaardigd. De westerse wereld heeft welvaart die gebaseerd is op de onderdrukking van de verre naaste.”

Maar het gaat wel om belastinggeld. De burger is indirect ook de dupe.

„Burgers zouden zich meer zorgen moeten maken over oorlogsmaterieel dat defensie koopt. De Joint Strike Fighter is er een schoolvoorbeeld van. Aan materieel zet defensie een veelvoud in van wat wij de Nederlandse staat aan schade berokkenen.”

Een van jullie heeft zich uitgelaten over „de christenhonden” van het CDA. Waarom zo’n ronduit beledigende reactie?

„Het woordje christenhonden vind ik niet de meest subtiele uitspraak. Maar het geeft wel aan dat we woedend zijn over het kabinetsbeleid.”

Hoe komen jullie aan geld?

„Deels brengen we eigen geld in. Verder heeft Onkruit een steungroep die fondsen werft. Het solidariteitsfonds X min Y (dat allerlei initiatieven binnen het linkse actiewezen financieel steunt, BM) is een van onze geldschieters.”

Wat denken jullie met de acties te bereiken?

„We hebben in ieder geval niet de illusie dat onze inspanningen zullen leiden tot uitbanning van het leger. Maar door de aandacht die we met dit soort acties krijgen, wordt wel de discussie gestart. De kracht van Onkruit en soortgelijke groepen is om de ideeën en activiteiten van de rest van de vredesbeweging te ondersteunen met daden.”

Gaas
Directeur C. van den Luitgaarden van B & G Nederland kijkt niet op van de uitspraak van Onkruitactivist Peter dat sommige defensiebases uiterst makkelijk zijn binnen te komen. Volgens de specialist terreinbeveiliging zijn de meeste afrasteringen van gaas. In 1998 vernieuwde zijn bedrijf alle toegangspoorten bij de kazernes van de Koninklijke Landmacht. „Alleen op die hekken zijn de nieuwste snufjes terug te vinden”, aldus Van den Luitgaarden die ook docent Security Techniek is aan de Haagse Hogeschool.

De B & G-directeur somt wat maatregelen op om militaire complexen te beschermen tegen onverlaten. Hij benadrukt dat een beveiliging van honderd procent een utopie is. „Een relatief betaalbaar detectiesysteem voor de soms kilometerslange buitenhekken is het aanbrengen van een stroomvoerende detectie. Indringers krijgen bij aanraking van het hek een stroomschok te verwerken en het systeem zendt tegelijkertijd een signaal naar de beveiligingscentrale. Een andere mogelijkheid is het aanbrengen van een kabel die reageert op trilling waarbij bewakers tot op de meter nauwkeurig kunnen traceren waar een indringer zich bevindt.”

Van den Luitgaarden wijst ook op de mogelijkheid van een onopvallend ondergronds detectiesysteem dat op drukverschillen reageert. „Als iemand over zo’n kabel loopt, gaat er elders een belletje zonder dat de verdachte het merkt.” Maar aan alle mogelijke technische oplossingen hangt voor defensie een prijskaartje en dat is een politiek verhaal.”