De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Rice zei zondag dat de ontwerpconstitutie ’waarschijnlijk’ was goedgekeurd. De opmerking van Rice wekte echter woede bij sommige soennitische leiders, die haar ervan beschuldigden Iraakse functionarissen onder druk te zetten om de uitslag te manipuleren.De constitutie wordt verworpen als in drie van de achttien provincies een tweederde meerderheid een nee–stem uitbrengt. Soennieten zijn in vier provincies in de meerderheid. In twee daarvan, Anbar en Salahaddin, waar ex–president Saddam Hussein is geboren en getogen, is de grondwet volgens de eerste gegevens afgewezen. De opkomst was daar vrij hoog, in tegenstelling tot de parlementsverkiezingen eerder dit jaar die door de soennieten werd geboycot. Maar in de twee andere provincies waar veel soennieten wonen, Neneveh en Diyala, lijkt het aantal tegenstemmers niet groot genoeg om een tweederde meerderheid te realiseren.

De soennieten, die onder Saddam de lakens uitdeelden en 20 procent van de bevolking uitmaken, vinden dat de nieuwe grondwet van Irak een federale staat maakt waardoor het land uit elkaar zou kunnen vallen. Zij vrezen dat zij achterblijven in een gebied zonder toegang tot de olie in het zuiden en noorden van het land.

In de provincies waar sjiieten en Koerden in de meerderheid zijn, is de grondwet vrijwel zeker goedgekeurd. De opkomst in heel Irak lag tussen de 63 en 64 procent, zo liet het hoofd van de Iraakse kiescommissie weten. De eerste uitslagen zullen niet eerder dan dinsdag naar buiten worden gebracht. De definitieve uitslag wordt pas op 24 oktober bekendgemaakt.

Als de grondwet wordt aangenomen, zullen er in december parlementsverkiezingen volgen die een volksvertegenwoordiging moeten opleveren die vier jaar blijft zitten. Als de tekst wordt afgewezen zal er in december opnieuw een interim–parlement worden gekozen die zich over een nieuw ontwerp voor een constitutie moet buigen.

Internationaal is positief op de stembusgang in Irak gereageerd. De Amerikaanse president Bush sprak over een „zware klap" voor de rebellen en een „positieve dag" voor de wereldvrede. Een woordvoerder van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken zei dat het „dappere volk van Irak opnieuw de terroristen heeft getrotseerd en hun heldhaftige toewijding aan een vrije en democratische toekomst heeft betoond". VN–secretaris–generaal Annan liet zich in soortgelijke bewoordingen uit en zei dat de Irakezen „voor de tweede keer dit jaar moeilijke omstandigheden en de dreiging van geweld het hoofd hebben geboden om te kunnen stemmen". Ook de Europese Commissie noemde het referendum een belangrijke stap naar democratie en stabiliteit in Irak.

Opluchting heerste vooral over het rustige verloop van het referendum. Grote aanslagen bleven uit. De autoriteiten hadden zware veiligheidsmaatregelen getroffen. Auto’s mochten zaterdag niet de weg op om aanslagen met autobommen te voorkomen. Er gold onder meer ook een avondklok.

In de stad Ramadi leverden rebellen wel hevige strijd met Amerikaanse en Iraakse troepen. Vijf Amerikaanse militairen kwamen daarbij om het leven. In al–Sahedia, bij Baquba, stierven drie Iraakse militairen bij een aanslag met een autobom. Daar kwamen ook twee burgers om door een explosie. Ten westen van Bagdad kwam zeker een burger om bij een aanslag op politiemensen bij een stembureau.

In Anbar kon een deel van de stembureaus om veiligheidsredenen niet worden geopend. In deze provincie zouden ook tien medewerkers van stembureaus zaterdagochtend door rebellen zijn ontvoerd. Over hun lot is niets bekend.