Kritiek en felicitaties voor Al-Baradei en Atoombureau
OSLO - De aankondiging vrijdag dat het Internationaal Atoomenergie Agentschap (IAEA) en zijn hoofd Mohammed al-Baradei de Nobelprijs voor de vrede hebben gewonnen is door veel vooraanstaanden met instemming begroet. Maar er was ook kritiek. Al-Baradei toonde zich zelf „zeer verheugd.”
De milieubeweging Greenpeace liet weten „geschokt” te zijn. Het IAEA heeft de verspreiding van kernwapens juist in de hand gewerkt door atoomenergie aan te prijzen. De betekenis van de Nobelprijs voor de vrede wordt ondermijnd door deze toe te kennen aan een organisatie als het IAEA, aldus Greenpeace-woordvoerder Jan van de Putte.Stein Toennesson, directeur van het Instituut voor Vredesonderzoek in Oslo, zei de timing van de toekenning opmerkelijk te vinden, omdat het conflict over Irans omstreden atoomprogramma nog niet is opgelost.
Al-Baradei zelf toonde zich zeer verheugd. Hij aanvaardde de prijs als een impuls om zijn werk met extra kracht voort te zetten. „Een shot in de arm”, zei hij tijdens een persconferentie op het IAEA-hoofdkantoor in Wenen. De Egyptenaar onderstreepte dat de prijs een aansporing is om de crises rond Noord-Korea en Iran met hernieuwde internationale ondersteuning vreedzaam op te lossen.
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Condoleezza Rice, heeft Al-Baradei en zijn organisatie gefeliciteerd met de Nobelprijs voor de vrede. Volgens de bewindsvrouw is de prijs „welverdiend.” De Verenigde Staten hebben geregeld kritiek uitgeoefend op Al-Baradei. Hij stelt zich in de ogen van Washington vaak te slap op in bijvoorbeeld het conflict met Iran.
Premier Balkenende zei dat Al-Baradei iemand is met veel gezag en dat hij terecht de Nobelprijs krijgt. Ook minister Bot van Buitenlandse Zaken is blij met de keuze voor het IAEA en Al-Baradei. Hij noemde de IAEA-directeur „een hele constructieve man die goed leidinggeeft. Hij zoekt altijd naar compromissen en oplossingen”, aldus Bot.
Ook de Franse president Jacques Chirac en de Britse premier Tony Blair feliciteerden de prijswinnaars. Volgens Chirac hebben ze een doorslaggevende bijdrage geleverd aan de wereldwijde veiligheid. De toekenning van de prijs toont volgens Blair het belang van het werk dat Al-Baradei en het IAEA verrichten. De Duitse bondskanselier Gerhard Schröder noemde de toekenning van de prijs aan Al-Baradei een „erg verstandige beslissing.”
De Noorse premier Kjell Magne Bondevik liet weten het „bevredigend” te vinden dat het IAEA en Al-Baradei werden geëerd. De toekenning is volgens hem een eerbetoon aan hun pogingen om de verspreiding van kernwapens tegen te gaan. Bondevik noemde Al-Baradei een groots en integer leider, die altijd probeert om door middel van onderhandelingen resultaat te boeken.
Voormalig VN-wapeninspecteur Hans Blix zei te geloven dat de vredesprijs de rol van het IAEA versterkt als de meest vooraanstaande nucleaire waakhond ter wereld.
