NS krijgt wellicht concurrenten op HSL
LUXEMBURG (ANP) – De NS moet vanaf 2010 wellicht concurrenten dulden op de hogesnelheidslijn (HSL). Een Nederlandse diplomaat heeft dat donderdag gezegd na een EU-vergadering van verkeersministers.
De situatie is het gevolg van een Europees voorstel voor liberalisering van internationale spoorlijnen. Vanaf 2010 zouden daardoor meerdere bedrijven over dezelfde rails kunnen gaan rijden.Het plan is donderdag positief ontvangen door verkeersministers van EU-landen, die hierover in Luxemburg vergaderden. Nederland, België en Luxemburg behoren tot een minderheid die zich tegen het huidige voorstel verzet.
Nederland heeft de HSL al in concessie uitgegeven aan de HSA, het bedrijf van de NS en KLM. Die concessie loopt tot 2022. Het Europese voorstel staat momenteel niet toe dat afgesloten contracten worden uitgediend. Nederland gaat proberen dat alsnog voor elkaar te krijgen. „Het is lastig, maar niet hopeloos. We hebben het eerlijk gespeeld en de Europese Commissie is niet onredelijk", aldus een Nederlandse diplomaat.
De liberalisering betreft ook andere grensoverschrijdende spoorlijnen voor passagiers. Het gaat dan om langere trajecten, zoals Amsterdam–Milaan. Nederland wil ook die liever samen met binnenlandse lijnen kunnen uitgeven aan één spoorbedrijf, zoals nu de NS. Als meerdere maatschappijen door elkaar heen rijden op het net zou dat vertragingen kunnen veroorzaken, vreest Nederland.
Vooral Duitsland en Engeland zien echter grote voordelen. Het is de eerste keer in lange tijd dat de meeste verkeersministers positief reageren op een voorstel voor vrij spoorvervoer voor internationale passagiers. De Europese Commissie deed in 2000 en 2002 al voorstellen, maar die sneuvelden door verzet van verkeersministers.
De bewindslieden verwachten dat het huidige voorstel leidt tot meer concurrentie en daardoor tot meer kwaliteit. Reizigers zouden dan vaker in de trein stappen in plaats van de auto of het vliegtuig.
Waarschijnlijk in december beslissen de ministers formeel over het voorstel van de Europese Commissie. Het besluit moet daarna goedkeuring krijgen van het Europees Parlement. Dat vroeg vorige week echter al om veel verder te gaan.
Het parlement wil liever dat ook de nationale lijnen vrijgemaakt worden voor meerdere bedrijven. De invoeringsdata zouden ook moeten veranderen: 2008 voor internationale lijnen en 2012 voor binnenlands treinvervoer. De EU-landen en het parlement onderhandelen later over hun verschillende visies.
