Uit opiniepeilingen blijkt dat in geen enkele EU-lidstaat een meerderheid van de bevolking voor toetreding van Turkije is. „Ik denk dat het in de toekomst mogelijk is dit te veranderen”, zei de Tsjechische premier Jiri Paroubek dinsdag tijdens een bezoek aan Stockholm.Volgens de Turkse premier Recep Tayyip Erdogan is de beslissing van de Europese Unie om toetredingsonderhandelingen te beginnen met het islamitische Turkije een overwinning op de vooroordelen in het voornamelijk christelijke Europa. „We zijn standvastig geweest en hebben resultaat geboekt”, zei Erdogan in het parlement. „Gezond verstand heeft het gewonnen van vooroordelen.”

De Europese Unie zal in de eerste toetredingsgesprekken met Turkije lichte en technische onderwerpen aan de orde stellen. Eurocommissaris van Uitbreiding Olli Rehn zei gisteren dat in eerste instantie de regels van de EU en Turkije over wetenschap en onderzoek met elkaar worden vergeleken. Daarna komen de wetten voor onderwijs en cultuur aan bod.

De EU zette maandag ook de deur op een kier voor Servië en Montenegro. Met dat land zullen onderhandelingen worden gevoerd over een samenwerkingsverdrag. Het verdrag moet de opmaat worden voor toetredingsonderhandelingen in de toekomst. Hiermee heeft de EU duidelijk gemaakt dat ze wil dat de landen van de westelijke Balkan op de lange termijn lid worden van de EU, aldus Rehn.

In de contacten tussen de EU en de regering in Ankara komen crucialere onderwerpen als mensenrechten later aan bod. „Zaken als vrouwenrechten of vrijheid van religie en meningsuiting zijn echter niet onderhandelbaar”, zei Rehn. „Het moeten feiten zijn voor elk land dat lid wordt van de Europese Unie.”

De eerste onderhandelingen staan voor 20 oktober op de agenda.

Het is mogelijk om de weerstand onder de Europeanen tegen de toetreding van Turkije tot de Europese Unie om te buigen in steun voor Turks lidmaatschap. Dat menen de premiers van Zweden en Tsjechië. Uit opiniepeilingen blijkt dat in geen enkele EU-lidstaat een meerderheid van de bevolking voor toetreding van Turkije is. „Ik denk dat het in de toekomst mogelijk is dit te veranderen”, zei de Tsjechische premier Jiri Paroubek gisteren tijdens een bezoek aan Stockholm.

„Als elke beslissing in de EU gebaseerd zou worden op opiniepeilingen dan zou er niet veel gebeuren”, zei de Zweedse premier Goran Persson, die zich niet kon voorstellen dat de EU zou hebben kunnen besluiten om geen toetredingsonderhandelingen te beginnen met Turkije. De wijdverbreide oppositie onder de Europeanen tegen Turks lidmaatschap moet volgens Persson worden gezien als een signaal van het publiek dat de onderhandelingen niet gehaast gevoerd mogen worden.