Volgens de VNG wilde de bewindsvrouw de commissie niet de mogelijkheid geven met ambtenaren en betrokken diensten te spreken. Ook werkbezoeken aan justitiële diensten die bij de terugkeer van asielzoekers zijn betrokken, waren niet mogelijk. De commissie onder voorzitterschap van oud–burgemeester Patijn van Amsterdam heeft daarop de opdracht teruggeven aan het bestuur van de VNG. Dat betreurt de gang van zaken en zal eind oktober de kwestie intern bespreken.Het was de bedoeling dat de commissie de klachten van gemeenten onderzocht bij het terugkeerbeleid van asielzoekers. Het ging vooral om de groep van 26.000 ’oude’ asielzoekers voor wie een ’sluitende aanpak’ zou zijn om hen te laten terugkeren naar hun herkomstland. De gemeenten ervaren echter toch dat mensen uit hun huis worden gezet en op straat terecht komen.

De commissie moest volgens een woordvoerster van de VNG kijken waar precies de knelpunten zittten in de afspraken en de uitvoering. „De gemeenten hadden veel vragen en kwamen er zelf niet uit. De commissie had advies kunnen geven over verbetering van het terugkeerbeleid maar had ook kunnen concluderen dat de klachten van de gemeenten ongegrond zijn", aldus de woordvoerster.

Verdonk vindt de commissie overbodig en wil geen medewerking verlenen, omdat zij vindt dat gemeenten hun klachten al kunnen deponeren bij een meldpunt op haar eigen departement. Maar de VNG vindt het ambtelijk meldpunt niet objectief genoeg.