Oud-Unilever-topman Tabaksblat zegt dinsdag in een interview met de Volkskrant dat dit mede aan adviseurs ligt, die de beloningsstructuur te ingewikkeld maken. Hij roept bedrijven ertoe op de bezem door de regelingen te halen.„De regelingen bij bedrijven voor variabele beloningen van hun bestuurders zijn niet meer te begrijpen”, aldus de voormalige topbestuurder. „Toen ik ooit elf pagina’s over het beloningsbeleid van Unilever onder ogen kreeg, vroeg ik me al af: waar gaat dit naar toe?”

Uit de jaarverslagen van de meeste grote beursgenoteerde bedrijven in Nederland bleek dit jaar dat zij steeds meer overgaan tot de uitkering van variabele beloningen. Daarbij gaat het onder meer om de verstrekking van geldelijke uitkeringen, opties en aandelen op basis van prestaties van het bedrijf.

Excessieve stijgingen van het basissalaris, die steevast maatschappelijke discussies opleverden, kwamen niet voor. Het totale beloningspakket dijde echter door de variabele beloningen meestal flink uit.

Tabaksblat is het gezicht achter de code-Tabaksblat voor goed ondernemingsbestuur, die na allerlei boekhoudschandalen het vertrouwen in beursgenoteerde ondernemingen moet doen terugkeren. In de code zijn ook aanbevelingen over salarissen opgenomen. Een nieuwe commissie onderzoekt nu in hoeverre bedrijven de aanbevelingen hebben opgevolgd.

Tabaksblat, tot mei 1999 topman van Unilever, vervult geen belangrijke functies meer in het bedrijfsleven. Dit jaar nam hij afscheid van zijn laatste commissariaten.

Uit onderzoek van Universiteit Twente naar de naleving van de code-Tabaksblat blijkt dat Nederlandse beursfondsen onvoldoende rapporteren over de risicobeheersings- en controlesystemen. Het beheersen van risico’s en de controle daarop zijn twee belangrijke onderdelen van de code voor goed ondernemersbestuur.

Bestuurders moeten de richtlijnen volgen. Wijken zij af, dan vereist de code een uitleg. Het onderzoek leert dat 50 procent van de bedrijven deze uitleg achterwege laat.

Opvallend is dat een vergelijkend onderzoek van de Vrije Universiteit leert dat de code wel goed wordt nageleefd. De onderzoekers uit Amsterdam constateren slechts een rommelige presentatie.