CDA moet hoog inzetten op ethische thema’s
CDA, LPF en VVD zitten volop in de onderhandelingen. Het gaat tot nu toe vooral over wachtlijsten, onderwijs, mobiliteit en immigratie. Ethische kwesties als abortus, euthanasie en gebruik van embryo’s zijn nog niet aan bod gekomen. Ir. B. J. van der Vlies
roept het CDA op nadrukkelijk op deze punten in te zetten. De partij heeft -als grootste- nu dé kans de wetgeving over deze onderwerpen in positieve zin aan te passen. De vijftiende mei ligt inmiddels enkele weken achter ons. Op die dag vond een ongekende partijpolitieke verschuiving plaats. Een nieuwe groepering, de Lijst Pim Fortuyn, veroverde 26 zetels in de Tweede Kamer. Voornamelijk stemmen uit onvrede over paars. Het CDA schoot omhoog van 29 naar 43 zetels en werd daarmee de grootste partij. Paars is nagenoeg gehalveerd. Betekent de ”ruk naar rechts” dat voor christelijke normen weer meer ruimte zal komen in het beleid van de nieuw te vormen regering?
Wie de (in)formatiebesprekingen via de media volgt, neemt waar dat Nederland waarschijnlijk een rechts kabinet krijgt. Maar rechts is niet per definitie christelijk. De SGP -en de ChristenUnie nog meer- heeft signalen opgevangen van kiezers die zeiden: ditmaal stemmen we CDA om de paarse partijen van het regeringspluche te verdrijven. Een stem op het CDA uit machtspolitieke overwegingen. Jammer voor ons en onterecht volgens ons. Er was immers een principieel alternatief. Zulke kiezers uit orthodox-christelijke hoek hebben het CDA mogelijk een extra duwtje gegeven op 15 mei.
De grootste ’plus’ van het CDA komt echter uit de hoek van de zwevende kiezers. Die hun stem niet uitbrachten op de C van CDA, maar op de B van Balkenende. Na de gruwelijke dood van Fortuyn leek hij de enige gevestigde politicus met een sobere en betrouwbare uitstraling, zo was bij velen de gedachte. En ook wie wilde voorkomen dat de LPF te groot zou worden, stemde op het CDA.
Ethisch reveil
Dat veel kiezers hun stem aan het CDA gegeven hebben, legt op deze partij de zware verantwoordelijkheid om waar te maken waar ze voor staat. Uit de naam van de partij blijkt het christelijke profiel. Vandaar dat wij van sommige kanten hoorden zeggen: een gebedsverhoring, die groei van het CDA. Met als achterliggende gedachte dat het CDA in de regering voor een betere koers kan zorgen. Maar hoe realistisch is dat? Betekent de ”ruk naar rechts” een ethisch reveil? Of alleen maar meer asfalt, meer agenten, en minder asielzoekers?
Om antwoord te zoeken op die vraag, is het goed om eens in het CDA-verkiezingsprogramma te kijken en na te gaan of dit programma verbeteringen voorstelt ten opzichte van paars. We lichten er een aantal punten uit. Het creëren van embryo’s ten behoeve van wetenschappelijke experimenten wordt afgewezen.
Inzake abortus en euthanasie wordt een kritische evaluatie bepleit van de onder paars sterk verruimde wetgeving. Het CDA zou graag zien dat „stervensverlangens” voorkomen kunnen worden en wil daarom meer investeren in palliatieve zorg. Het program bepleit tevens intensievere hulpverlening bij ongewenste zwangerschap, dit om de vraag naar abortus te verminderen.
Positieve punten zijn tevens de nadruk op rentmeesterschap over de natuur en het pleidooi voor een Minister voor Gezins- en Jeugdzaken.
Kortom, hoewel we van het CDA geen radicale koersveranderingen ten goede mogen verwachten, kunnen we gerust stellen dat het program een aantal punten bevat dat toch in een nieuw regeerakkoord terecht zou moeten komen.
Niet gevonden
Aan informateur Donner de taak om het CDA op één lijn te krijgen met VVD en LPF. Een coalitie vormen, betekent compromissen sluiten. Laten we daarom ook kijken wat VVD en LPF te bieden hebben.
We hebben het VVD-programma doorgezocht op trefwoorden als ”abortus”, ”euthanasie”, ”Pil van Drion”, ”embryo”, ”kloneren”, ”samenlevingsvormen”, ”huwelijk” enzovoort. Geen van deze trefwoorden komt erin voor.
Hieruit zijn twee conclusies te trekken: óf deze zaken zijn voor de VVD niet belangrijk, óf ze stelt zich open op voor compromissen op deze punten. Het eerste zou onbegrijpelijk zijn, het tweede zou nog kansen bieden in de onderhandelingen.
Dan de LPF. Deze nieuwkomer heeft op enkele A4-tjes het boek ”De puinhopen van acht jaar paars” van Pim Fortuyn samengevat. Niets over ethische kwesties. Het gaat alleen over wachtlijsten in de zorg, onderwijs, sanering van de bureaucratie, mobiliteit, immigratie en nog wat andere punten.
Weliswaar heeft de heer Herben, de fractievoorzitter van de LPF, betoogd dat het nieuwe kabinet een ”kabinet van normen en waarden” moet worden en ook schijnt er enkele uren onder leiding van Donner over dit onderwerp te zijn gesproken, tot hiertoe echter zonder enig ons bekend resultaat. Nu is Herben niet gelijk te stellen aan Fortuyn, maar iedereen weet ook dat de ethische opvattingen van Fortuyn in vergaande mate overeenstemden met die van paars.
Een rechts kabinet wordt dus niet per definitie christelijk. Zo lijkt de slogan ”mobiliteit is fun” de onderhandelingen meer te domineren dan het ”rentmeesterschap” uit het CDA-program, als het over auto’s en wegen gaat. Wat zal er terechtkomen van een verantwoord beheer en gebruik van Gods schepping? De kansen zijn voor Balkenende echter dán het grootst wanneer hij van meet af aan bij vanuit christelijk oogpunt fundamentele zaken zijn rug krachtig rechthoudt.
Inzet
Het CDA is de grootste partij in de nog maar net begonnen onderhandelingen. Veel zaken liggen nog open. Juist nu is er voor het CDA de mogelijkheid om op ethische thema’s het beleid weer in de goede richting om te buigen. Het CDA moet zijn positie uitbuiten en hoog inzetten. We gaan ervan uit dat de inhoudelijke koers die het CDA vanuit de oppositie gevoerd heeft, niet veranderen zal. We zijn nog niet vergeten dat het CDA bijvoorbeeld tegen het ’homohuwelijk’ (op enkele individuele leden na) en tegen de verruiming van de euthanasiewetgeving stemde.
De SGP roept Balkenende op om duidelijk in te zetten op de bijbelse principes met betrekking tot zaken van leven en dood en andere ethische kwesties. Het bericht dat Balkenende het met Zalm en Herben eens geworden schijnt te zijn over een kritische evaluatie van de abortuswetgeving in het nieuwe regeerprogramma verdient in dit verband opgemerkt te worden. De SGP hoopt in de komende kabinetsperiode het CDA daarom zeker op deze zaken aan te spreken.
Hoog doel
Gebed is nodig voor de christelijke politiek in Nederland. Niet alleen voor het CDA. Ook voor de ChristenUnie en de SGP, die het nu met vier, respectievelijk twee zetels moeten doen. Dat is een hard gelag, hoewel het bij de SGP verzacht wordt door de ruime stemmenwinst. De teruggang in zeteltal kan voor onze partij in ieder geval niet teruggevoerd worden op ontrouwe kiezers, integendeel. Het is zeer verblijdend dat zoveel méér mensen hun stem uitgebracht hebben op ons programma dan in 1998.
Ondanks ons kleine getal blijft ons doel hoog afgestemd: de eer van God in het openbaar bestuur en een regering die rekent met de gehele Wet van God. Uw Koninkrijk kome! Geve de Heere dat wij daar als christenpolitici een kleine bijdrage aan mogen leveren, principieel, praktisch en constructief.
De auteur is fractievoorzitter van de SGP in de Tweede Kamer.