Dat blijkt uit een onderzoek waarop de Utrechtse gynaecologe Anneke Kwee binnenkort promoveert. De belangrijkste bevindingen staan in het jongste nummer van het blad Scan van het Universitair Medisch Centrum Utrecht.Kwee vindt dat artsen niet te lichtvaardig moeten besluiten tot keizersneden die niet strikt medisch noodzakelijk zijn. Ook pleit ze voor betere voorlichting aan aanstaande moeders en voor richtlijnen over het inleiden van bevallingen na een eerdere keizersnede. Het gebruik van weeënopwekkende middelen (prostaglandines) verhoogt het risico op scheuring van het keizersnedelitteken in de baarmoederwand.

Het percentage keizersneden is in Nederland toegenomen van 8,1 procent in 1993 tot 13,6 procent in 2002. In dat laatste jaar verliepen 27.000 van de 199.000 bevallingen via een keizersnede. Vooral bij meerlingzwangerschappen en vroeggeboorten is een keizersnede medisch noodzakelijk.

Meestal is er echter geen dringende medische reden voor; het gaat in de meeste gevallen om vrouwen die zwanger zijn van één kind, een normale zwangerschapsduur hebben en bij wie de foetus gewoon met het hoofd naar beneden ligt. Artsen geven dus vaak toe aan de vraag van de zwangere vrouw om een keizersnede.

Na een eerder keizersnede bevalt ruim de helft van de vrouwen de volgende keer vaginaal. Zij hebben dan 1,5 procent kans op een ernstige complicatie, met name scheuring van het keizersnedelitteken (uterusruptuur). Bij 11 procent van alle rupturen overlijdt het kind bij de geboorte door zuurstofgebrek. Het ingroeien van de moederkoek is vooral een risico na meer keizersneden.

Niet alleen de moeder loopt meer risico, maar ook het kind. Op een vorige week gehouden congres van de stichting Folia Orthica in Amersfoort kwam naar voren dat kinderen die via een keizersnee zijn geboren meer kans hebben op astma, eczeem en diabetes type 1.

Kwee verzamelde gegevens bij 89 van de 100 ziekenhuizen in Nederland. Ze vindt dat er een nationale registratie van complicaties na een eerdere keizersnede moet komen. Ook constateerde ze uiteenlopend beleid ten aanzien van inleiding van de bevalling na een eerdere keizersnede. In het ene ziekenhuis gebeurde dat in 4 procent van de gevallen, in het andere in 30 procent. Daarom pleit ze voor richtlijnen.

Artsen zijn volgens Kwee wel voldoende op de hoogte van de risico’s van een keizersnede. „Maar de cijfers uit dit onderzoek zullen hopelijk wel een leidraad zijn voor gesprekken met patiënten.”