Les voor de graankorrelkerk
„Ik zit écht met de aankondiging dat ik vandaag haalbare adviezen zal geven over gemeenteopbouw. Ik kan alleen maar zeggen dat ik weet waar en bij Wie we terecht kunnen.” Prof. dr. M. te Velde, vrijgemaakt hoogleraar te Kampen, sprak donderdag in Bunschoten op een studiedag over gemeenteopbouw.
In zijn lezing over ”graankorrel-kerken” verwierp hij de gedachte dat kerken bij voorbaat beschikken over het te strooien graan. „Laten we eerst aan onszelf sterven en van daaruit groeien. Dat is ook een bijbelse visie op gemeentegroei.”
Thema van de dag was ”Geloven in groei”. De bijeenkomst was belegd door deputaten toerusting evangeliserende gemeenten van de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt en het vrijgemaakte steunpunt gemeenteopbouw. Medewerking verleenden ook de christelijke gereformeerde deputaten evangelisatie.
Rond de 160 predikanten en andere betrokkenen uit vrijgemaakte, Nederlands gereformeerde en christelijke gereformeerde kring waren op de bijeenkomst afgekomen. Doelgroep waren, aldus de wervingsfolder, „bewuste aanjagers, voorgangers met een wens tot visie, gemeenteleden die bezig willen zijn met gemeentegroei.” Centraal stond de vraag waarom kerken uit de gereformeerde gezindte niet groeien.
Als hoofdspreker -met een dubbele lezing- was dr. Siebrand Wierda aangekondigd. De christelijke gereformeerde „predikant-gemeentestichter” uit Amsterdam moest echter verstek laten gaan. Vanwege een ingrijpende ziekte is hij voorlopig uit de running. In allerijl werd prof. Te Velde gevraagd een extra lezing te leveren en kreeg drs. Marius Noorloos, de gereformeerde Samen op Weg-kerkopbouwwerker van het Regionaal Dienstencentrum Gelderland dezelfde vraag voorgelegd. Tussendoor werden de inleidingen in kleine workshops verdiept.
Missionair gemeente-zijn heeft te maken met „de visie op de kerk, de kijk op het Woord, het werk van de Heilige Geest én hoe het zit met onze leefwereld”, aldus prof. Te Velde. Hij merkte op dat in de gereformeerde traditie de invloed van de Verlichting meer doorwerkt dan velen willen weten.
De hoogleraar kerkrecht en gemeenteopbouw, die al heel wat publicaties over gemeenteopbouw het licht deed zien, zei dat veel daarvan was geschreven tegen de -voorbije- achtergrond dat de kerk nog stabiel was. Hij stelde verder dat in de gereformeerde dogmatiek wel doordacht is hoe het zit met zonde, schuld en smet, maar nauwelijks hoe we die zondige mens vervolgens dienen aan te spreken.
Volgens Marius Noorloos „kunnen wij, als het gaat om gemeenteopbouw, pas voor de Heer werken als we een relatie met Hem hebben.” Interne conflicten in de kerk zijn niet wervend, maar antimissionair. „Aan ons gedrag als christenen moet te zien zijn hoe onze relatie met God is.” Hij beriep zich op een woord van Franciscus van Assisi: „Verkondig het Evangelie désnoods -dus als het met daden niet meer lukt- met woorden.” Noch een methode, noch een organisatie kan op zichzelf gemeenteopbouw bewerken, zei Noorloos. „Alleen leven uit de Bron schenkt een bron van leven.”
Tot de sprekers behoorde ook ds. Orlando Bottenbley, predikant van de snel groeiende vrije baptistengemeente in Drachten. Hij merkte op te willen varen tussen de waardevolle kennis van de reformatorische traditie en het spontane werk van de Geest. „Bij ons is vrijwel iedereen zo enthousiast over de diensten dat men steeds naar de zondag verlangt.”
Een van zijn stellingen luidde dat groei in geloof ook zorgt voor groei in ledental. „Maar de overtuiging van zonde, gerechtigheid en oordeel kan alleen worden gewerkt door de Geest, welke middelen wij ook gebruiken.”
De baptistenpredikant zette zich af tegen grotere evangelisatiecampagnes. „De Heere heeft afzonderlijke christenen juist een plaats gegeven in de maatschappij, op school of op hun werk, om dáár te laten zien Wie Christus voor hen is. Ons leven moet een boodschap zijn.”
Bij alle discussie over gemeentegroei noemde prof. Te Velde als een van de blokkades „onze eigen persoon. Die willen we overeind houden. Ook de kerkelijke cultuur vormt zo’n blokkade. We zijn graag risicoloos kerk en christen. Dat betekent echter dat het kruis niet functioneert. We beseffen niet meer dat we arme zondaars zijn die het elke dag van Hem moeten verwachten.”
De hoogleraar constateerde verder dat ook het „te veel investeren in onderlinge discussie en onderlinge verschuilen zonder discussie” een blokkade kan vormen bij gemeenteopbouw. „De wereld staat in brand en wij storten ons in de gezangenproblematiek.”
