Dat concluderen de mededingingsautoriteit NMa en het Centraal Planbureau (CPB) in een rapport dat zij donderdag hebben gepresenteerd. De twee instellingen hebben onderzoek gedaan naar de concurrentie tussen levensverzekeraars. Daaruit blijkt dat tussenpersonen onvoldoende worden aangespoord om de juiste verzekering te zoeken voor een klant.Consumenten die zelf een koopsompolis afsluiten, halen daardoor gemiddeld meer geld binnen dan klanten die eenzelfde levensverzekering laten regelen door een adviseur. Ook houden de tussenpersonen minder rekening met de risico’s die klanten willen nemen.

De tussenpersonen in de financiële wereld liggen al geruime tijd onder vuur. Het belangrijkste pijnpunt is de toelage die adviseurs ontvangen als zij een nieuwe klant aanleveren bij een bank of verzekeraar. Het risico dreigt dat tussenpersonen meer oog hebben voor de hoogte van de provisie dan voor het belang van de klant.

Deze kritiek komt ook naar voren in de rapportage van de NMa en het CPB. Volgens de onderzoekers kunnen de concurrentiebeperkingen tussen levensverzekeraars worden opgelost als er meer openheid komt over de provisies van tussenpersonen. Ook zou er een verbod kunnen komen op contracten die adviseurs ertoe aanzetten om voornamelijk zaken te doen met een of enkele verzekeraars, aldus het CPB en de NMa.

Een woordvoerder van het Verbond van Verzekeraars noemde de conclusies in een reactie enigszins achterhaald. De koepelorganisatie heeft samen met andere belangenverenigingen al afspraken gemaakt waardoor consumenten meer inzicht krijgen in de provisies die tussenpersonen ontvangen. Ook wordt de zogenoemde afsluitprovisie afgebouwd, zodat adviseurs niet direct hun volledige vergoeding ontvangen. Deze zelfregulering gaat volgende maand in.

Het Verbond van Verzekeraars zegt verder de gevolgen af te wachten van de Wet financiële dienstverlening, die later dit jaar van kracht wordt. Deze wet stelt meer stringente eisen aan de sector.

De economen J. Bikker en M. van Leuvensteijn trokken eerder dit jaar in het vakblad ESB al de conclusie dat de concurrentie tussen levensverzekeraars beperkt is. Zij wezen erop dat de producten dermate complex zijn dat consumenten moeite hebben de juiste keuze te maken. Ook stelden de twee economen dat de levensverzekeraars opmerkelijk florissante winstcijfers noteren. De NMa en het CPB merken eveneens op dat de winstmarges in de sector hoog zijn, wat op beperkte concurrentie duidt.