„Doven willen niet zielig zijn”
„Ik ben niet gehandicapt. Ik voel me meer lid van een culturele minderheid.”
Annemieke van Kampen is organisator van de Wereld Dovendagen, die van 21 tot en met 24 september in Groningen worden gehouden. Onder het motto ”Doof Goed!” willen doven en slechthorenden met behulp van workshops, films, theatervoorstellingen en feestelijkheden illustreren dat deze groep helemaal niet zielig is.
Al sinds 1986 wordt in Nederland jaarlijks een Dovendag georganiseerd. De organisatie -Stichting Clubhuis voor Doven in Groningen in samenwerking met de landelijke belangenbehartiger Dovenschap- heeft nu voor het eerst gekozen voor een vierdaags programma, waarin doof Nederland zich uitgebreid presenteert.
„Want de complete maatschappelijke acceptatie van doven is nog ver weg”, weet Van Kampen, die vanaf haar geboorte doof is. „De samenleving ziet ons nog wel vaak als zielige personen, die, omdat we niet of slecht horen, niet kunnen functioneren in de maatschappij. Wij vechten nog steeds tegen dat beeld.”
Vrijwel de hele organiserende ploeg is doof of slechthorend en heeft daarnaast ’gewoon’ een fulltime baan. Ze communiceren met elkaar dankzij moderne communicatiemiddelen. „Een uitkomst”, zegt Van Kampen. „We hebben contact per e-mail, of per sms als het dringend is. Via webcam, beeldtelefoon of mobiele telefoon kunnen we bovendien in gebarentaal communiceren. Bijna iedereen heeft tegenwoordig een webcam.”
Er is de dove gemeenschap in Nederland veel aan gelegen de komende dagen te tonen wat doven allemaal wél kunnen. De dovencultuur staat dan ook centraal. „Mensen vragen zich vaak af of een dove wel auto kan rijden of een vliegtuig mag besturen”, illustreert de organisator.
Om de beeldvorming te verbeteren, staan dan ook tal van workshops voor doven op het programma waar ook horenden welkom zijn: ”communiceren met doofblinden”, ”agressief skaten” en ”yoga”. „Horenden schrikken vaak als ze een doof persoon tegenkomen. Ze lopen weg, proberen niet eens te communiceren.”
Er is ook een workshop ”vertalen van muziek in gebarentaal”. „Dat is goed mogelijk. Melodieën kun je op een visuele manier uitbeelden, maar je kunt ook Nederlandse liedjes tot gebarenliedjes vertalen. Dat is eigenlijk net zo als Engelse liedjes in het Nederlands vertalen. Als je vertaalvaardigheden hebt, zit dat wel oké hoor!”
„Wij willen van het verkeerde beeld af. Want een aantal zaken is nog altijd niet goed geregeld”, besluit Van Kampen. „We mogen geen vaarbewijs halen en de tolkservice voor doven en ondertiteling op televisie is ook nog niet 100 procent. De nieuwe tv-zender Talpa bijvoorbeeld, wilde in het begin niet eens ondertiteling voor zijn programma’s verzorgen.”